Arap Dili

Arap Dili Arap Dili

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XV, Sayı: 27 (2013/1)
ARAPÇA MANTIK ESERLERİNİN ORTA ÇAĞ VE RÖNESANSTA
LATİNCEYE TERCÜMESİ
Charles BURNETT
/ Çev. Nazım HASIRCI
Orta Çağda ve daha sonra Rönesans döneminde, birçok Arapça mantık eseri
Latinceye tercüme edildi. Bu tercümeler sadece Farabi, İbn Sina, Gazali ve
İbn Rüşd gibi İslam (Arabic) filozoflarının eserlerini değil, nihayetinde bü-
tün Orta Çağ ve Rönesans eserlerinin dayandırıldığı, Aristoteles‘in Yunanca
yazdığı Organon veya mantık külliyatı gibi metinleri de kapsıyordu.1 Matematik,
tıp, astroloji ve diğer uygulamalı bilimlerle ilgili Arapça eserlerin
Latinceye tercümesinin faydalı olduğu anlaşılabilirken, Semitik bir dilde
yazılmış mantıkla ilgili eserlerin, Latince ile ilgili olmayan bir dilde ne anlam
ifade ettiğini tasavvur etmek çok zordur. Çünkü Aristoteles mantığı dile çok
fazla bağlıdır. Üstelik Latin bilim adamları, tıp ve matematikte bilimsel metinlerden

كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ“

تعبير ”كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ“ مهم جدا في المحادثة والترجمة، ولذا استخدم هذا التعبير في الأمثلة واطلب من الدارسين أن يستخدم هذا التعبير في جملة مختلفة من عنده، حتي نستفيد منها جميعا، وشكرا للجميع،...

”كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ“ kalıbının kullanımına örnek cümleler:

١- كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ بِمُنَاسَبَةِ عِيدِ الفِطْرِ.
٢- كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ بِمُنَاسَبَةِ عِيدِ الأَضْحَى.
٣- كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ بِمُنَاسَبَةِ يَوْمِ مِيلاَدِكَ.
٤- كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ بِمُنَاسَبَةِ رَأْسِ السَّنَةِ الهِجْرِيَّةِ.
1- Ramazan bayramınız mübarek olsun.

2- Kurban bayramınız mübarek olsun.

3- Doğum gününüz kutlu olsun.

4- Hicri yılbaşınız kutlu olsun.

”كُلُّ عَامٍ وَأَنْتُمْ بِخَيْرٍ“ kalıbına dikkat edin lütfen!

Arkadaşlar, sizlerde bu kalıbın kullanımı aşağıdaki cümlelerden öğrendikten sonra ilave örnek cümleler oluşturarak tercümesini yapabilirsiniz.

Türk Dünyası Dil ve Edebiyatı Dergisi 19. Sayı 63
TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ ARAPÇA
ALINTI KELİMELERDE GÖRÜLEN
ÜNLÜ İNCELME VE KALINLAŞMALARI
1
Yakup SARIKAYA*
* Dr., Kırıkkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Araştırma
Görevlisi.
Özet
Türkmen Türkçesi güneybatı (Oğuz) grubu Türk lehçelerinin tek başına
doğu kolunu temsil etmektedir. Bu lehçenin kelime hazinesinde Arap, Fars,
Rus ve Moğol kaynaklı kelimeler bulunmaktadır. Türkmen Türkçesi tarihî
süreç içinde Arapça ve Farsçadan aldığı kelimeleri kendi ses özelliklerine
uygun hâle getirmiştir. Bu yüzden alıntı kelimelerde aslına göre bazı ses de-
ğişmeleri, ses düşmeleri ve ses olayları meydana gelmiştir. Biz bu makalemizde
Türkmen Türkçesindeki Arapça alıntı kelimelerde görülen ünlü incelme
ve kalınlaşmalarını inceledik. İncelememize göre, Arapça kökenli sözcüklerin
bazılarındaki ünlü incelme ve kalınlaşmaları, ünlü uyumlarından kaynaklanmaktadır.

Derlemeler
Compilations
DÜZELTME
Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi’nin Yıl/Year: 17
Sayı/Issue: 53 olarak bildirilen bir önceki sayısı Kış (Ocak, Şubat,
Mart) Winter (January, February, March) olarak basılması gerekirken
yanlışlıkla Kış (Ekim, Kasım, Aralık) Winter (October, November,
December) şeklinde basılmıştır. Düzeltir, özür dileriz.
CORRECTION
The previous issue of Haci Bektash Veli Research Quarterly (Year:
17, Issue: 53) had been published as “Winter (October, November,
December)” in stead of “Winter (January, February, March).” We
would like to apologize for this mistake.
HATAY NUSAYRÎLERİNDE EREN İNANCI VE İNANÇ MERKEZLERİ
TÜRK KÜLTÜRÜ ve HACI BEKTAŞ VELİ ARAŞTIRMA DERGİSİ / 2010 / 54 255
HATAY NUSAYRÎLERİNDE EREN İNANCI VE İNANÇ
MERKEZLERİ 1
Aydın DURDU
ÖZET
Bu çalışmada Hatay’da yaşayan Arap Alevileri ve Nusayrîlik kavramı ele alınmıştır. Hatay

e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi -www.e-sarkiyat.com- ISSN: 1308-9633 Sayı: III Nisan 2010
54
ARAP ŞİİRİNDE BİR NAZIM TÜRÜ: TAHMÎS
ONE FORMS OF POETICAL WRITING IN ARABIC: TAHMÎS
Yrd. Doç. Dr. Yahya SUZAN
Dicle Üniversitesi
Edebiyat Fakültesi
ÖZET
Bu makalede, Arap şiirinin nazım türlerinden olan tahmîs, gelişim ve biçim
yönünden incelenmeye çalışılmıştır. Tahmîsin hangi tarihte ortaya çıktığı ile ilgili
ayrıntılı bilgi verilmiştir. Ayrıca şairleri bu nazım türünde şiirler nazmetmeye iten
nedenler üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Arap şiiri, şair, tahmîs, nazım türleri
ABSTRACT
In this article, tahmîs, one forms of poetical writing in Arabic, was dealt with in
terms of evolution and form. Detailed information about when tahmîs appeared was
given and focused on the factors leading poets to poetize this kind of poetry.
Key Words: Arabic poetry, poet, tahmîs, forms of poetical writing
Giriş

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51:2(2010), ss. 79-91
Kur’an Kıraatinde
Türklere Özgü Mahalli Okuyuş Sorunu
MEHMET AKİF KOÇ
DOÇ.DR., ANKARA Ü. İLAHİYAT FAKÜLTESİ
koc@divinity.ankara.edu.tr
Özet
Kur’an’ı evrensel kabul gören Arap tarzını umursamayarak mahalli Türk ağzıyla
okuma konusundaki ısrar, Türkiye’nin diğer pek çok sorunuyla bağlantılı bir kısırdöngü
haline gelmiştir. Evrensel değerlerden kaçarak bizim ve ülkemizin özel oldu-
ğunu öne sürmek, hayatın her alanına ilişkin mahalli bir duruş icat etmek eskiden bizi
sadece yalnızlaştırıyordu. Ancak Dünya’nın bu kadar küçüldüğü ve küreselleşmenin
sınır tanımadığı şimdilerde artık bizi komik duruma da düşürmektedir. Arapçanın fonetiği
konusunda Araplara rağmen belirleyici olamayız. Yine apaçık bir Arapça ile
vahyedilen Kur’an’ın nasıl okunacağını; tecvidi, ilgili sesleri ve ağız hareketlerini
mevcut kitabiyattan öğrenebileceğimizi varsaymak doğru değildir. Ses kitaptan öğrenilemez.

الأخـطاء الإملائيــة الشــائـعــة أسبــابـها وعـلاجها


إن المتأمل في الأخطاء الإملائية الشائعة، يراها لا تخرج عن
1- الهمزات في وسط الكلمة أو آخرها.
2- الألف اللينة في آخر الكلمة.
3- همزة الوصل والفصل.
4- التاء المربوطة والتاء المفتوحة.
5- اللام الشمسية واللام القمرية.
6- الحروف التي تنطق لا تكتب.
7- الحروف التي تكتب ولا تنطق.
8- الخلط بين الأصوات المتشابهة أو الحروف المتشابهة رسماً.

أسباب الأخطاء الإملائية الشائعة
9- ضعف السمع والبصر وعدم الرعاية الصحيحة والنفسية.
10- عدم القدرة على التمييز بين الأصوات المتقاربة.
11- نيسان القاعدة الإملائية الضابطة.
12- الضعف في القراءة وعدم التدريب الكافي عليها.
13- تدريس الإملاء على أنه طريقة اختبارية تقوم على اختبار التلميذ في كلمات صعبةبعيدة عن القاموس الكتابي للتلميذ.
14- عدم ربط الإملاء بفروع اللغة العربية.

EKEV AKADEMİ DERGİSİ Yıl: 15 Sayı: 46 (Kış 2011) 451
William Bedwell ve İngiltere’deki Arap Dili
Çalışmalarına Katkısı
Ömer ACAR(*)
Özet: Bu çalışma, İngiltere’deki oryantalist çalışmaların babası olarak görülen
William Bedwell’ın Arapça alanına katkılarını ele almaktadır. Bilim çevrelerince fazla
inceleme konusu yapılmamış bir araştırmacı olarak Bedwell, hem kendi eserleri hem de
doğrudan veya dolaylı olarak etkilediği, bir kısmı aynı zamanda öğrencisi olan bilim
adamlarının ortaya koyduğu çalışmalar ile tarihteki önemli yerini muhafaza etmektedir.
Ana dilden İngilizceye yapılmış ilk Kur’an çevirileri, bastırma imkânı bulamadığı
hacimli Arapça-Latince sözlük ve diğer eserleri onun daha fazla ilgiyi hak ettiğini
gösteren sadece birkaç örnekten ibarettir.
Anahtar Kelimeler: William Bedwell, Arapça, Şarkiyatçılık, İngiltere, ArapçaLatince Sözlük, Cambridge Üniversitesi.
William Bedwell and His Role in Arabic Studies in England

Başlık: BEY (ALIM-SATIM) BÖLÜMÜ

Konu: Alım-Satımı Caiz Olmayan Eşyalar Hakkında
Ravi: İbnu’l-Müseyyeb
Hadisin Arapçası:

وعن ابن المسيب قال: ]نهى رسول اللّه #: عنْ بَيْعِ الْحَيَوَانِ باللَّحْمِ[. أخرجه مالك .

Hadisin Anlamı:

Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) hayvanın et mukabilinde satılmasını yasakladı

Kaynak: Muvatta, Büyû: 64, 66;

EYYÜP TANRIVERDİ / Şarkiyat Mecmuası Sayı 26 (2015-1) 127-155 127
ARAP CEMRELERİ
Eyyüp TANRIVERDİ*
Öz: Arap kültür ortamında oluşan gelişen sınıfsal kavramlardan biri
“cemerâtu’l-Arab” yani Arap cemreleri ifadesidir. Bu kavram bütün tarihinde
başka kabilelerle ittifak yapmaksızın kendisine yönelen tehditlere
karşı koyan ve kendisini tek başına koruyabilen kabileleri ifade eder. Bu
kabileler Benû Dabbe b. Udd, Benû Numeyr b. Âmir ve Benu’l-Hâris b.
Ka‘b olarak belirlenmiştir. Kavram tarifindeki farklılıklar dolayısıyla bunlara
Benû Abs b. Bagîd ve Benu Yerbû b. Hanzala kabilelerinin eklendiği
de olmuştur. Müstakillik şartının kurulan ittifaklarla bozulmasıyla Benû
Numeyr dışındaki kabilelerin cemre olma özelliği kaldırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Arap cemreleri, güçlü Arap kabileleri, Benû Dabbe,
Benû Numeyr, Benu’l-Hâris b. Ka‘b.
ANCIENT STRONG ARABIC TRIBES: CEMERAT ALARAB
Abstract: “Cemerât” is plural for “cemret” in Arabic, meaning a mass

Hazif (Eksiltme)li Cümle
Mefulun mutlakta fiilin hazfi;

اِجْتَهِدُوا اِجْتِهَاداً لَا تَكْسَلُوا كَسَلاً --> اِجْتِهَاداً لَا تَكْسَلُوا كَسَلاً : Çalışın, tembellik yapmayın!

سَقَاكَ اللهُ سَقْياً ورَعَاكَ اللهُ رَعْياً --> سَقْياً ورَعْياً : Allah sana rahmet etsin ve seni korusun!

أُسَبِّحُ اللهَ تَسْبِيحاً --> سُبْحَانَ اللهِ : Allah'ı tenzih ederim!

- Mefulun bihde fiilin hazfi;

أَتَيْتَ أَهْلاً ووَطِىْٔتَ سَهْلاً --> أَهْلاً وسَهْلاً : Hoş geldin, safa buldun.

أَرْسِلْ الكَلْبَ عَلَى الخِنْزِيرِ --> الكَلْبَ عَلَى الخِنْزِيرِ : Köpeği domuza sal!

Takdim - Tehir
Genel hatlarıyla takdim-tehir, anlam bulanıklığının önüne geçmek, hükmü takdim edilene tahsis etmek, kasr (daraltma), olumsuzluk hükmünü genelleştirmek veya tekid maksadıyla yapılmaktadır.

Üç üyeli bir fiil cümlesine (Fiil + Fail + Meful) fiille başlandığında ilgi fiile yönelmiştir;

أَكَلَ عَلِيٌّ الخُبْزَ : Yedi Ali ekmeği.

Şayet meful failden önce gelirse, ilgi ona yönelmiş olur;

أَكَلَ الخُبْزَ عَلِيٌّ : Ali ekmeği yedi.

Şayet meful fiilden önce gelirse, tahsis ifade eder ve fiilin yalnızca ona yöneldiğini gösterir;

الخُبْزَ أَكَلَ عَلِيٌّ : Ali sadece ekmeği yedi.

Yukarıdaki örnekte fiille fail arasında takdim-tehir yapılacak olursa isim cümlesine dönüşür. Bu defa ilgi baştaki isme yönelir ve fiil cümlesinden farklı bir anlam ifade eder.

Zamirler ismin yerini tutan kelimelerdir. Mübtedâ oldukları takdirde özel isim konumunda olduğu için başlarına اَلْ takısı almazlar. Mebnî olmaları dolayısıyla da son harflerinin harekesi değişmez. Mahallen merfû (ötre) olur.
Örnek: Ben şairim .شَاعِرٌ أَنَا Sen hemşiresin أَنْتِ مُمَرِّضَةٌ sonuna tenvin almayan (gayr-i munsarif) özel isimler, haber diye sonu ötre tenvin yapılmaz Örnek: O Fâtıma’dır. هِيَ فاَطِمَةُ. fatıma yı işaret etmek istersek nasıl yazacagız....? o fatima mı? nasıl deriz?

1
Nefs-Mead İlişkisi Bağlamında Farabi ve İbn Sina’nın Görüşlerinin Karşılaştırılması
Hasan ÖZALP1
Bu makalede Farabi ve İbn Sina düşüncesinde Eschatology/mead konusunu ele aldık.
Konunun daha iyi anlaşılması için Farabi ve İbn Sina’nın düşüncesinin kaynaklarından
bahsettik. Öncelikle felsefi kaynakları olarak antik Yunan felsefesinin etkisini araştırdık.
Özellikle Platon ve Aristoteles'in ruh ve mead konusunda ki görüşlerine temas ettik. Ruh ve
mead konusunun Kurandaki yeri ve önemine değindik. Daha sonra asıl konumuz olan Farabi
ve İbn Sina’nın ruh ve mead hakkındaki görüşlerini ele aldık. Makalenin son kısmında bu iki
filozofu kaynakları ve görüşleri açısından karşılaştırdık.
Anahtar Kelimeler: Farabi, İbn Sina, Aristo, Platon, Kuran-ı Kerim, Ruh-Nefis, Mead
Comparison of Al Farabus and Avicenna’s Opinions: In the Context of the Relation of
Soul and Eschatoloji
In this article, we have dealt with the thought of Al Farabus and Avicenna Eschatology /

243
©sakarya üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi 11 / 2005, s. 243-249
kitap tanıtımı
Yunanca Düşünce, Arapça Kültür; Bağdat’ta Yunanca-Arapça
Çeviri Hareketi ve Erken Abbasi Toplumu,
Dimitri Gutas, tr. Lütfü Şimşek, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2003. 240 s. ISBN:
975-8704-36-2
Semahat ÖZGENÇ*:
İslam Medeniyetinin oluşumunu tetikleyen iç ve dış dinamiklerin İslam
düşüncesinin teşekkülü içinde nasıl ve niçin hareket kazandığı ve geliştiği
soruları bu döneme ait cevabı netleşmemiş sorular olarak hala önemini
korumaktadır. Gutas’ın bu çalışması İslam medeniyetinin oluşumunda fikri
oluşumların destekleyicisi olarak önemli bir yere sahip çeviri hareketinin sosyal,
siyasal ve ideolojik nedenlerini araştırmayı amaçlıyor. Eser giriş bölümünün
ardından iki ana başlıkta bölümleniyor. Çeviri ve İmparatorluk ana başlığı Çeviri
Hareketini Hazırlayan Koşullar, Mansur Dönemi, Mehdi ve Oğulları Dönemi,
Me’mun Dönemi alt başlıkları altında işleniyor. Diğer ana başlık Çeviri ve