Arap Dili

Arap Dili Arap Dili

Türkçe Karşılığı Okunuşu Arapça Karşılığı
Nerede? Eyne? أين ؟
Ne zaman? Meta? متى ؟
Ne? Ma? ما ؟
Nasıl? Keyfe? كيف ؟
Kaç? Kem? كم؟
Kaça? Bikem? بكم؟

ÖZ
Lezgiler, Kafkasya’nın en eski halklarından biridir. Dağıstan’ın güneydoğusu
ile Azerbaycan’ın kuzey doğusunda yoğun olarak yaşamaktadırlar. İslamiyet ve
Araplar ile VII. asırda, İslam fetih hareketleri sayesinde tanışmışlar ve sonrasında
da Müslüman olmuşlardır. Araplardan sosyal, siyasal ve kültürel olarak etkilenmenin
yanı sıra, dil yönünden de etkilenmişlerdir. Birçok Arapça kelime Lezgi
dilinde kullanılmaya başlanmıştır.
Bu makale, Lezgi Dili’nde kullanılan Arapça sözcükler hakkındadır. M.
Gaciyev’e ait “Rusko-Lezginski Slovar” (Rusça-Lezgice Sözlük) isimli eser titizlikle
taranmış ve anlam değişikliğine uğramadan Arapçadan Lezgi diline geçen sözcükler
tespit edilmiştir. Lezgi dilinde kullanılan Arapça alıntı kelimeler, kullanıldıkları
alan yönünden incelenerek tasnif edilmiş ve Arap dili morfolojisi bakımından
da incelenmiştir. Daha sonra Arapça alıntı kelimelerin Lezgi dilindeki yüzdelik
oranı belirlenmiştir.

Tevrat Tenkit Geleneğinin Öncüsü:
İbn Hazm mı Spinoza mı?
Yasin MERAL*
Özet:
Hz. Musa’ya verilişinden itibaren çok farklı safhalardan geçerek
günümüze ulaşan Tevrat, ilim adamları tarafından kritiğe tabi tutulmuş-
tur. Tevrat Tenkidi olarak adlandırılan bu çabalar, Batı ilmi literatüründe
genellikle Spinoza’yla başlatılmaktadır. Spinoza’nın Tevrat eleştirisi
incelendiğinde onun iddialarıyla on birinci asırda yaşamış İslam bilgini
İbn Hazm’ın iddialarının şaşırtıcı bir şekilde benzerlik gösterdiği görülmektedir.
Bu makalede Spinoza ve İbn Hazm’ın iddiaları karşılaştırılacak
ve Tevrat tenkit geleneğinin başlangıcıyla ilgili değerlendirmelerde
bulunulacaktır.
Anahtar Kelimeler: İbn Hazm, Spinoza, Tevrat tenkidi, Hz. Musa,
hahamlar, tahrif
Who is the Pioneer of Torah Criticism Tradition:
Ibn Hazm or Spinoza?
Abstract:
The Torah, which was given to the Prophet Moses, since then
passed through various stages and has been subjected to criticism by

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ • 53
Kumuk Türkçesine Arapça ve Farsçadan Geçen
Kelimelerdeki Ses Olayları
Fonetic Changes in the Words Passed From Arabic and Persian in to
Kumyk Turkish
Çetin PEKACAR *
Özet
Kumuk Türkçesinde Arapça ve Farsçadan geçen çok sayıda kelime bulunmakta ve bunlar hâlâ
canlı bir şekilde kullanılmaktadır. O. Uyanık’ın Kumuk Ağızları İncelemesi adlı doktora tezi
ağızlar üzerine olduğu için bir yana bırakılırsa, B. Scherner dışında bu alıntı kelimeler üzerinde
pek durulmamıştır. B. Scherner’in araştırması, Kumuk Türkçesi yazı dilindeki Arapça ve
Farsça alıntı kelimelerdeki ses ve anlam değişmeleri üzerine yapılmış kapsamlı bir çalışmadır.
Ancak Scherner, bazı tarihî bilgileri göz ardı ettiği için, araştırmasında birtakım eksiklikler
görülmektedir.
Bu makalede Kumuk Türkçesi yazı dilindeki Arapça ve Farsça alıntı kelimelerde görülen ses
olayları, başta tarihî olaylar göz önünde bulundurulmak üzere, söz konusu kelimelerin geçiş

BEDEL
Bedel kendisinden önceki kelimeyi açıklayıp pekiştiren ve i’râb (hareke) bakımından ona uyan kelimedir. Bedel’den önceki kelimeye mübde’l-minh (kendisinden bedel yapılan) denir. 4 çeşit bedel vardır:


1- Bedelü’l-Mutâbık: (بَدَلُ الْمُطاَبِقِ)

Kendisinden önceki kelime olan mübde’l-minh’e eşit, ona tamamen uyan bedele bedel mutâbık denir.

حَضَرَ أَخُوكَ خاَلِدٌ.
Kardeşin Hâlit geldi.

كاَفَأْتُ التِّلْمِيذَ خاَلِداً.
Öğrenci Hâlit’i mükafatlandırdım.

سَلَّمْتُ عَلَى أَخِيكَ خاَلِدٍ.
Kardeşin Hâlit’e selâm verdim.
Yukarıda koyu renkli isimler bedeldir. Hareke bakımından kendilerinden önce gelen isme (mübde’l-minh) uymuşlardır.

2- Bedelü’l-Ba’d mine’l-küll (بَدَلُ الْبَعْضِ مِنَ الْكُلِّ):

اِنْكَسَرَ الْكُرْسِيُّ رِجْلُهُ.
Sandalyenin ayağı kırıldı.

قَرَأْتُ الْكِتاَبَ ثُلُثَهُ.
Kitabın üçte birini okudum.

نَظَرْتُ إِلَى السَّفيِنَةِ شِراَعِهاَ.
Geminin yelkenlisine baktım.

Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 2015, Cilt: 1, Sayı: 1
“I. ULUSLARARASI YABANCI DİL OLARAK ARAPÇA
ÖĞRETİMİ: VİZYON VE TECRÜBELER"
SEMPOZYUMU
Osman ARPAÇUKURU∗
Türkiye ilk defa Arapçanın öğretimine dair uluslararası bir
sempozyuma ev sahipliği yaptı. Türkiye’den İstanbul Eğitim ve
Araştırma Vakfı (İSAR), Ürdün’den QASID Yabancı Diller Merkezi
ve Filistin'den Necah Üniversitesi’nin işbirliği ile “I. Uluslararası
Yabancı Dil Olarak Arapça Öğretimi: Vizyon ve Tecrübeler” başlıklı
sempozyum 25-26 Nisan 2015 tarihlerinde İstanbul’da İSAM
konferans salonlarında gerçekleştirildi.
İlginin büyük olduğu sempozyumda, Arapça öğretim metodu
alanında dünyanın önde gelen uzmanları bir araya geldi. 15 farklı
ülkeden araştırmacılar iki gün boyunca Arapça öğretimine dair
tebliğlerini sunarak karşılıklı bilgi ve tecrübe paylaşımında
bulundular.
Ayrıca Georgetown Üniversitesi’nce yayımlanan ve ABD’nde
en fazla kullanılan “Al-Kitaab fii Tac
allum alc

أكرم القصاص

اللى إيده فى الإرهاب.. غير اللى إيده على الكيبورد

SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi SDU Faculty of Arts and Sciences
Sosyal Bilimler Dergisi Journal of Social Sciences
Aralık 2013, Sayı: 30, ss..217-241 December 2013, No: 30, pp..217-241
ÖZET
Mart 2011’de Suriye’de başlayan çatışmalar büyük bir insanlık dramına dönüşmüştür.
Ülkelerinde can güvenliği kalmayan Suriyeliler başka ülkelere sığınmaya başlamış, Türkiye
yüzbinlerce Suriyeliye kapılarını açmıştır. Bu durumun ortaya çıkardığı problemlerin başında
eğitim sorunu gelmektedir. Krizin uzaması ve kısa zamanda çözüm umutlarının zayıflamasıyla
eğitim sorunu ön plana çıkmaya başlamıştır. Sığınmacıların eğitimiyle ilgili, Türkiye ve
Suriyeliler için oluşturabileceği sıkıntılar da göz önüne alınarak, acil çözümlerin üretilmesi
gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı çatışmaların Suriye’de eğitim alanında ortaya çıkardığı
problemlerin, Türkiye’deki Suriyelilerin eğitim durumunun ve eğitim adına Türkiye’den

Ç a n a k k a l e O n s e k i z M a r t Ü n i v e r s i t e s i
İ l a h i y a t F a k ü l t e s i D e r g i s i
2 0 1 5 , S a y ı 6
( S a y f a 1 0 5 - 1 1 4 )
Nahivciler ile Mantıkçılar Arasındaki Tartışmalar
Mehmet Şirin Çıkar, İSAM Yayınları, İstanbul, 2009, 200 sayfa.
Betül KIRAY*
Medeniyetlerin oluşumunda en önemli etkenlerden olan dil ve düşünce
arasındaki ilişki insanlık tarihi boyunca tartışılan önemli hususlardandır. Bir ifadenin
dil açısından doğruluğuyla (nahiv), düşünce açısından doğruluğu (mantık) arasındaki
tartışmalarla ilgili olarak birçok eser yazılmıştır. Düşüncenin dile ihtiyaç duyması,
dilin de düşünceyi temsil etmesi, dil ile düşünce arasındaki ilişkinin ne denli güçlü
olduğunu bize açıklamaktadır. Birbirlerinin olmazsa olmazı olan bu kavramların,
kendi karakterlerinden gelen özellikler ise onların birbirleriyle sentezlenmesine değil
de bazı noktalarda ayrışmasına yol açmıştır. Daha açık bir ifadeyle, mantık ilminin

iLMi ARAŞTIRMALAR, Sayı 19,2005,23-33
Durftb-ı Emsal-i Osmiiniyye'de Türkçe ile
Birlikte Arapça, Farsça ve Fransızca'da
Ortak Kullanılan Atasözleri ve Deyimler
Süreyya Beyzadeoğlu *
Duriib-ı Emsal-i Osmaniyye'de Türkçe ile Birlikte Arapça, Farsça ve Fransızca'da
Ortak Kullanılan Atasözleri ve Deyimler
Dilimizin, Edebiyatımızın, Milli Kültürümüzün temellerini oluşturan Atasözleri
ve Deyimler bir çok derleyici tarafından kitaplaştırılmıştır. Bunların en önemlerinden
birisi de Şinasi'nin DurCıb-ı Emsal-i Osmaniyyesi'dir. Bu makalede, eser
hakkında kısa bilgi verilerek tarih içinde kültürel ilişkide bulunduğumuz Arap,
Fars ve Fransız dillerinde ortak olarak kullanılan Osmanlı Dönemi 43 atasözü ve
deyim in orijinalleri sunulup yorumları yapılmıştır.
Anahtar Kelime/er- Atasözü, Deyim, Akıllı düşman akılsız dosttan yeğdir.
Common Sayings and Idioms of Turkish, Arabic, Persian and French
Languages in D urub-ı Emsiil-i Osmaniye

كُنْتُ فِي اِنْتِظَارِكَ بَعْدَ فِرَاقِكَ عَنِّي وَمَرَّتْ سَنَوَاتٍ مُؤْلِمَةٍ وَلَكِنْ مِنْ يَوْمٍ لِيَوْمٍ لَنْ تَبْقَى لِي آمِلاً

Sen benden ayrıldıktan sonra acılık günler geçti. Ne var ki günden güne bende ümit kalmadı!

ظَنَنْتُ أَنَّكِ بَعْدَ زَوَاجِنَا سَتُحِبِّينَنِي وَلَكِنْ رَأَيْتُ أَنَّكِ اِبْتَعَدْتِ عَنِي مِنْ يَوْمِ لِوَيْمٍ، نَعَمْ أَنِّي أَخْطَأْتُ فِي زَوَاجِي مَعَكِ

وَلَكِنْ أَفْرَحُ عَلَى أَنَّكَ سَتَبْقِينَ فِي قَلْبِي حَبِيبَةً الَّتِي سَأَصِلُ إِلَيْهَا مِنْ يَوْمٍ لِيَوْمٍ مَا دُمْتُ حَيًّا

Zannetmiştim ki evliliğimiz sonrası sen beni sevecekmişsin, ancak ne gördüm ki sen benden günden güne uzaklaşmışsın. Evet seninle evlenmekte hata yapmışım!

Ancak yaşadığım süre kendisine ulaşmaya çalışacağım bir sevgili olarak kalbimde kalacağına seviniyorum.

Cumhuriyet Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi
Cilt: VIII 1 2, s.191-203'
ARALIK-2004. SİVAS
HZ. PEYGAMBER ve MİZAH
Yusuf DOGAN"
Anahtar Keliıneler: Mizah. şaka, Arap toplumu, Hz. Peygamber
Özet
insanlık tarihi kadar eski olan mizah, hemen hemen her toplum edebiyatında
yer almıştır. Bu topluııılcırclaıı birisi ele dünya edebiyatında dikkate eleğer yeri olan
Arap topluıııudur. Mizacı itibariyle nüktedan olan Arap toplumu, cahiliye döneminin
zor hayat şartları içerisinde bu mizaçiarını gösterememişlerdir. Zira onların miza_hla
ilgili bir çok kelime ve terimi kullanması bunun bir delilidir. Ancak bu toplum fırsatını
bulduğu ilk anda nliktedanlıklarını göstermişlerdir. islam'ın zorluk dönemlerinden
sonra bu yeterieklerini ortaya koydukları anlaşılmaktadır. Burada Hz. Peygamber'in
konumu ç61< önemlidir. Zira O, hem çocuk, genç ve yaşlı her yaştan insana yaptığı
şakalarla, hem de kendisine yapılan şakalara gösterdiği hoşgörü ile Islam mizalı

Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/1 Winter 2011, p. 69-73, TURKEY
TÜRKÇENİN ARAPÇAYA ETKİLERİ ÜZERİNE BAZI TESPİTLER*
Zeki KAYMAZ
ÖZET
Türkçe ve Arapça arasında uzun bir geçmiĢe dayanan dil iliĢkisi bulunmaktadır.
Arapçanın Türkçeyi etkilediği bilinmektedir. Arapça kadar olmamakla birlikte Türkçe de
Arapçayı etkilemiĢtir. Bu makalede Arapçaya giren özel Ģekiller, Türkçe kökene dayalı
çokluklar, kalıp yapılar ve fiiller üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler: Arapça, Türkçe, çokluklar, fiiller.
SOME DETERMINATIONS ABOUT THE EFFECTS OF TURKISH TO
ARABIC
ABSTRACT
There is a language relationship, ancedentaly, between Turkish and Arabic. It is known
that Arabic has affected Turkish. So has Turkish, even not as much as Arabic. In this article,
the plurals and verbs based on Turkish are going to be mentioned.
Keywords: Arabic, Turkish, plurals, verbs.

239
Özet
1951’den bu yana İmam Hatip Liselerinde çeşitli ders kitapları okutulmuştur. Baş-
langıçta pek çok eksikliklere sahip olan Arapça ders kitaplarında bir takım eksiklikler
hala mevcut olsa da aşamalı olarak iyi bir noktaya gelinmiştir. Ders kitaplarında yaşanan
gelişme diğer ders materyallerinde de kendini gösterir. Ancak tarihi süreç içerisinde
günümüze değin Arapça derslerinde göze ve kulağa hitap eden materyallerin kullanımı
arzulanan seviyede değildir. İmam Hatip Liselerinde bir öğretim ortamı olarak sınıflar
geçmişte de günümüzde de genel itibarıyla dil sınıflarında olması gereken vasıflara sahip
olamamıştır.
Anahtar Kelimeler: İmam Hatip Liseleri, Öğretim, Ders Kitapları, Öğretim materyalleri,
sınıf.
The Development Process of Teaching of Arabic Language in Imam Hatip High
Schools in Terms of Textbooks and other Instructional Elements
Abstract
In Imam Hatip Schools since 1951, a variety of text boks were read. Altough a number

Arapça da ikil yapma ekleriyle elde edilir, iki adet ikil yapma eki vardır;

1) Merfu halinde, yani bu ikil kelime cümle içerisinde ref hali/ötreli hali dediğimiz özne/mübteda/naibul fail durumda ise اَنِ son eki kelimeye ilave edilerek tesniye/ikil yapılır.

Örnek:

كُرْسِيُّ - كُرْسِيَانِ

كُرْسِيَانِ فِي الحَدِيقَةِ

İki sandalye bahçededir.

Not: Bu cümlede كُرْسِيَانِ ikil kelimesi mübteda olduğu için yani merfu konumunda bulunduğundan dolayı اَنِ son eki ile ikil yapılarak kullanılmıştır.

2) Nasp/Düz Tümleç ve Cer/Dolaylı Tümleç hali, yani bu ikil kelime cümle içerisinde mefulun bih sarih/düz tümleç ve mefulun bir gayri sarih/dolaylı tümleç konumunda ise يْنِ son eki ilave edilerek tesniye/ikil yapılır.

Örnek:

كُرْسِيٌّ - كُرْسِيَيْنِ

رَأَيْتَ كُرْسِيَيْنِ

İki sandelyeyi gördün.

Not: Bu cümlede كُرْسِيَيْنِ mefulun bih sarih/düz tümleç konumunda olduğundan يْنِ son eki ile ikil yapılarak kullılmıştır.

جَلَسْنَا عَلَى الكُرْسِيَيْنِ