Arap Dili

Arap Dili Arap Dili

[ telif makale ]
ERUIFD
[ 2012 / 1, SAYI: 14, SAYFA: 7-20 ]
Kur’an Dilinin Özellikleri

Şahin GÜVEN


doç. dr., erciyes üniversitesi ilahiyat fakültesi
{ sahinguven@erciyes.edu.tr }
| Kur’an Dilinin Özellikleri |
ERUIFD 2012/1
7
ÖZ
Bu çalışma, Allah’ın son elçi Hz. Muhammed (a.s.) vasıtasıyla insanlara
ulaştırmış olduğu mesajlarını ihtiva eden Kur’ân-ı Kerim’in dil özelliklerini
konu edinmektedir. Ancak çalışmamız bu konuyu, Kur’ân’ın nazil olduğu dil
olan Arapçanın genel özellikleri ile vahyin öncelikli olarak bir hitap olması ve
konuşma dilinin özelliklerini kullanması sebebiyle ilahi hitabın tabiatı ve din
dilinin özellikleri bağlamında ele alıp işlemektedir.
Anahtar Kelimeler: Dil, Hitap, Arapça, Din Dili, Kur’ân Dili.
ABSTRACT
This study discuss the linguistic features of Quran containing the messages
had been conveyed to people by way of last prophet Muhammed (pbuh).
However our study approaches to this topic in the context of nature of divine

ARAPÇA VE TÜRKÇEDE ZAMANLAR

-KARŞITSAL ÇÖZÜMLEME-

Özet: Bu çalışmada karşıtsal çözümlemenin güçlü görüşünden hareketle Arapça ve Türkçenin zamanlarının karşılaştırılması yapılmıştır. Yapılan çözümleme sonucunda iki dilin zamanları arasındaki benzerlikler ve ayrılıklar maddeler hâlinde sıralanmış; ayrıca, Arapçanın zamanlarının öğreniminde anadili Türkçe olanların karşılaşması muhtemel güçlüklere yer verilmiş ve söz konusu güçlükler için çözüm önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Zamanlar, karşıtsal çözümleme, güçlü görüş, anadil, amaç dil, yalın zaman, bileşik zaman.

Tenses in Arabic and Turkish

-A Contrastive Analysis-

İ.Ü. Şarkiyat Mecmuası Sayı 23 (2013-2) 55-64
ARAP GÖÇ EDEBİYATI ENDÜLÜS GRUBU
ŞAİRLERİNDE VATAN ÖZLEMİ
Ömer İSHAKOĞLU*
Öz: Çeşitli siyasi, ekonomik ve sosyal sebepler nedeniyle XIX. yüzyılın ikinci
yarısından itibaren başta Lübnan olmak üzere Suriye, Filistin ve Ürdün’den
Amerika kıtasına göçler yaşanmıştır. Kuzey ve Güney Amerika’da çeşitli
ülkelere yerleşen bu göçmenler arasında yer alan edebiyatçılar, buralarda
da edebi faaliyetlerini sürdürmüşler ve çeşitli edebi mahfiller kurmuşlardır.
Bunlar arasında Brezilya’nın Sao Paulo şehrinde kurulan Endülüs Grubu
(el-‛Usbetu’l-Endelusiyye) da yer alır. Bu grubun hedefleri arasında Arap
edebiyatına, özellikle de şiire yenilikler kazandırmak, ancak bunu yaparken
geçmiş ile bağları koparmamaya özen göstermek bulunmaktaydı. Zaten
adından da anlaşılacağı üzere bu grup, Endülüs edebiyatının özelliklerini
taşımaktaydı. Bu makalede, Arap göç edebiyatının çoğu şairinde görülen

İŞARET İSİMLERİ (أسماءُ الإشارة)
İşaret ismi, Türkçede yakın bir şeyi göstermek için “bu”, az ötedekini göstermek için “şu”, uzaktakini göstermek için de o diye kullanılan ma’rife isimdir.
O ذلك Bu هذا Şu ذاك


1. Yakın İçin Kullanılan İşaret İsimleri (للقريب):

الجمع
Çoğul
التثنية
İkil
المفرد
Tekil

هؤُلاءِ
Bunlar
هذان، هذينِ
Bu ikisi
هذا
Bu
Müzekker
هؤلاء
هاتانِ
هاتين
Müennes

2. Orta Uzaklık İçin Kullanılan İşaret İsimleri (للمطوسّط):

الجمع
Çoğul
التثنية
İkil
المفرد
Tekil

أُولئكَ
Şunlar
ذانِكَ، ذَيْنِكَ
Şu ikisi
ذاكَ
Şu
Müzekker
أُولئكَ
تانِكَ، تَيْنِكَ
تاكَ
Müennes

3. Uzak İçin Kullanılan İşaret İsimleri (للبعيد):

الجمع
Çoğul
التثنية
İkil
المفرد
Tekil

أُولئكَ
Onlar
ذانِكَ، ذَيْنِكَ
O ikisi
ذلِكَ
O
Müzekker
أُولئكَ
تانِكَ، تَيْنِكَ
تِلكَ
Müennes

Arap Halkın Yaygın Olarak Kullandığı Bazı Tabirler-2




Türkçe Anlamı Okunuşu Arapça Yazılışı

Nasılsın? Zeyyık / Keyfek زيِّك / كيفك

Hoşçakal Hatırak خاطرك
İsmin ne? İş ismek? إش اسمك
Bu Ne? İş haza? إش هذا
Ne Haber? Iş ahbarek إش أخبارك
Ne Diyorsun? İş tekül? إش تقل
Bırak Hallı خلِّ
Müsterih ol Hallı balek خل بالك
Ne İstiyorsun? Iş tebğa إش تبغى

bilimname XXVI, 2014/1, 25-50
KUR’AN TİLÂVETİNDE ARAP VE TÜRKLER
ARASINDAKİ FARKLILIKLAR
Yavuz FIRAT
Doç. Dr., Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
yavuzfirat24@gmail.com
Öz
Kur’an’ı Kerim sesli olarak ilk defa Hz. Peygamber (a.s) tarafından okunmuştur. Hz.
Peygamber (a.s)’ın Arap olması ve Arap dilinin doğası gereği seslendirme işlemi de doğal
olarak bu dilin fonetiği içerisinde kalınarak gerçekleştirilmiştir. Öğrenmek ve okumak için
büyük bir gayret içerisine giren ashap, Hz. Peygamber (a.s)’ın okuyuş tarz ve keyfiyetini
elde etmeye çalışmıştır. Gelen nesiller gerek tescil ve gerekse eda anlamında sözü edilen
tarzı korumak için çabalarına rağmen yabancı toplulukların İslama girmeleriyle harfleri
seslendirme, kelimeleri telaffuz ve edada farklı tarzların ortaya çıktığı görülmüştür. Hasılı,
Kur’an’ın, Arap fonetiğini/luhûnunu dikkate almaksızın mûsikî’nin diğer melodi (şarkı-
türkü) vs. tarzlarına benzer şekilde seslendirilmesi, orijinalinden sapma anlamına geldiği

Türkçe Anlamı Okunuşu Arapça Karşılığı


Bekleme Salonu Saletül intizar صالة الانتِظار
Havaalanı Metaar مطارُ
Sigara içmek yasak Memnu üttedhin ممنوع التدخين
Giriş Dühul دخول
Çıkış Hüruc خروج
Bu pasaportum. Haza cevazü seferi هذا جواز سفري

İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 15:2 (2010), SS.341-359
ARAP DİLİ’NDE İKİNCİL İSİMLER: ANLAMLARI VE
KULLANIMLARI*
Secondery Nouns in the Arabic Language: Their Meaning
and Usage
Prof. Mahmud el-HASEN
Şam Arap Dil Akademisi Sanat Kurulu Üyesi.
Çev.: Dr. Murat SULA
D E Ü., İlâhiyat Fakültesi
e-posta: murat.sula@deu.edu.tr
Özet: Bu makâlede, Arapça’da ikincil/türemiş isimler olarak adlandırılan kelime
türleri, bunların anlamları ve kullanımları ele alınmaktadır. Yazı, iki bölümden
oluşmaktadır. Birinci bölümde ikincil isimler müennes, cem‘ ve bunun alt grupları,
ism-i tasgîr ve ism-i mensûbun yapılış şekilleri ile bunların asıl anlamları üzerinde
durulmaktadır. İkinci bölümde ise, birinci bölümde anlatılan kelime gruplarının asıl
manâlarının dışında kullanımlarına etki eden sebepler âyet, hadîs, şiir ve Arap
kelâmından örneklerle anlatılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Tesniye, Cem‘-i müzekker-i sâlim, Kırık çoğul, ism-i tasgîr,
İkincil isimler.

Muzari Filinin Olumsuzu

NEFY-İ HAL (MUZARİİ MENFİ)



Fiili muzarinin başına مَا geçerse (Nefyi hal) olup Türkçeye “şimdiki zamanın olumsuzu” ile tercüme edilir. Örnek: مَا يَكْتُبُ (yazmıyor), مَا يُكْتَبُ (yazılmıyor), gibi.



Bu مَا çekimde hiçbir değişiklik yapmadan fiili muzarinin her sigasının başına geçebilir.



NEFYİ İSTİKBAL NEFYİ MUZARİ



Fiili muzarinin başına لاَ geçerse Sibeveyh’e göre (Nefyi İstikbal) olup Türkçeye “geniş zamanın olumsuzu” iler tercüme edilir.



لاَ يَكْتُبُ (yazmaz), لاَ يِكْتَبُ (yazılmaz) gibi. Fakat İbni Malik’e göre (Nefyi Muzari) olup Türkçeye “geniş zamanın olumsuzu” veya “şimdiki zamanın olumsuzu” ile tercüme edilebilir.



لاَ يُكْتَبُ (yazmaz veya yazmıyor); لاَ يُكْتَبُ (yazılmaz veya yazılmıyor) gibi. Bu لاَ çekimde hiçbir değişiklik yapmadan fiili muzarinin her çekiminin başına geçebilir.



Cümle Örnekleri:



ماَذاَ تاْكُلُ فيِ الْفَطوُرِ ؟

Kahvaltıda ne yersin?

آكُلُ الْبَيْضَ.

Türkçe Anlamı Okunuşu Arapça Karşılığı

Günaydın sabahal hayr صباح الحير
Günaydın (yanıt verirken) sabahennur صباح النّور
Hayırlı Akşamlar mesael hayr مساءَ الخير
Hayırlı Akşamlar (yanıt verirken) mesaennur مساءَ النّور
İyi geceler leyle saide لَيلةً سعيدة
İyi yolculuklar rihle saide رحلت سعيدة
Güle Güle meas selame مع السلامة
Hoş Geldiniz ehlen ve sehlen أهلا وسهلا

Türkçe Yazılışı Okunuşu Arapça Yazılışı

Gümrük Cümrük جُمرك

Lütfen şu çantayı açınız Min fadlik iftah hazihil hakibe? مِن فضْلك إفتحْ هذهِ الحقيبة.
Bunun gümrüğünü vermen lazım Yecib en tedfea an haza? !يَجِب أنْ تدْفعَ عن هذا
Başka bir eşyan var mı? Hel indeke emtia uhra? هلْ عنْدك أمتعة أخرى؟
Bende başka bir şey yok. Leyse indi şey’ün aher .ليس عندي شئ آخر
Bunun için birşey ödemem gerekir mi? Hel yecib en edfaa an haza şey’en هَل يَجِب أن أدفع عن هذا شيئا؟

Bina Kitabı'nın sonundaki şiirle ilgili Bina'nın Telhisü'l-esas isimli şerhinde şu malumat var. ''Sen bil ki ; است (est) lafzı kelimenin haber olduğuna alamettir. Telhisü'l-Esas sayfa:95'' Evet است (est) Farsça bir edattır.Aslında '' استن (esten)'' mastarının mazi müfret müzekker gaib (-di'li geçmiş 3.tekil şahıs) sığasıdır.Farça'da fiiler Türçe'deki gibi 6 sıga çekilir mesela '' رفتم رفتي رفت رفتيم رفتيد رفتند (reftem refti reft reftim reftid reftend) : gittim gittin gitti gittik gittiniz gittiler '' olduğu gibi ''استم استي است استيم استيد استند ( estem esti est estim estid estend) '' şeklinde çekilir.Fakat diğer sığaları pek kullanılmaz sadece است (est) lafzı isimlerin sonuna bir ek gibi gelir.İşlevi aynen Türçe'deki '-dır' eki gibidir.İsmin sonu harekeli ise elif yazılır. Fakat telaffuzu lazım gelmez ''داننده است (danende-st)'' de olduğu gibi. Fakat ismin ahiri sakinse yazıda ve telaffuzda hazf edilir ''بزكست (bozorg-e-st)'' de olduğu gibi..

Türkçe Karşılığı Okunuşu Arapça Karşılığı

Oda Hizmetçisi: Hadimül ğürfe خادم الغرفة
Lütfen Bana…getir! Min fadlik ahdir li… من فضلك أخضر لي...

Bir Bardak Çay Kub şay كوب شاي
Bir Fincan Kahve Fincan kahve فنجان قهوة
Bir Bardak Su Kub ma كوب ماءٍ

Lütfen … İstiyorum! Min fadlik ürid…! من فضلك أريد…
Yeni Havlu Minşefe cedide منشفة جديدة

Arapçada Mevsimler

الرَّبِيعُ Er-Rabîu İlkbahar

الصَّيْفُ Es-Sayfu Yaz

الخَرِيفُ El-Harîfu Sonbahar

الشِّتَاءُ Eş-Şitâu Kış

İSİMLERDE ERKEKLİK-DİŞİLİK
(Müzekker-Müennes)

Arapçada, bir cinsteki varlığın erkeğine ve dişisine ayrı isimler verildiği olur:
Anaام Babaاب
Dişi deveناقة Erkek deveجمل
Tavukدجاجة Horozديك
Fakat, yaygın olarak, bir cinsteki hem erkek, hem de dişi varlıklara aynı isim verilir, yalnız, dişiliği göstermek için, isimde bir dişilik alameti bulunur.
Kız öğrenci kitabı okuyorتقرأ الطالبة الكتاب Cümlesindekiالطالبة kelimesinin sonundakiة dişilik alametlerinden biridir. Kelimenin aslıالطالب dır, yuvarlakة dişiliği göstermek için eklenmiştir.

Dişilik alametleri üçtür:

1-Yuvarlak te (ة): Dişi (müennes) sayılan varlıklarla bunların sıfatlarının sonunda bulunur.
Müennes için Müzekker için
Yazıcı كاتب كاتبة
Öğretmen معلم معلمة