Arap Dili

Arap Dili Arap Dili

تصريف الأفعال مع الضمـائر

ما الفرق بين الفعل الصحيح والفعل المعتل؟ .



الفعل الصحيح :

وهو الفعل الذي خلت أصوله من أحرف العلة :

( الواو والألف والياء ) .

أقسام الفعل الصحيح :-

1 – الصحيح السالم :

وهو الفعل الصحيح الذي خلت أصوله من الهمز والتضعيف نحـو : ( خرج ، بعث ، هرب ، ... ) .

2- الصحيح المضعّف :

وهو الفعل الصحيح الذي في أصوله حرف مضعف نحـو : ( عـدّ ، شـدّ ، ملّ ،ضلّ ، ردّ ، ... ) .

3 – الصحيح المهموز :

وهو الفعل الصحيح الذي في حروفه الأصلية همزة نحـو : ( أخذ ، سأل ، قرأ ، ... ) .



الفعل المعتل :

هو الفعل الذي في حروفه الأصلية أحد حروف العلة التي هي : ( الألف و الواو والياء ) .

أقسام الفعل المعتـل : -

1-الفعل المعتل المثال :

هو ما كانت فاؤه حرف علة ، وهو نوعان :

( واوي و يائي ) ، نحـو : وعد – وصف – يئس – يسـر

2- الفعل المعتل الاجـوف :

هو ما كانت عينه حرف علة، نحـو : نام – قام – باع – صام

3- الفعل المعتل الناقص :

هو ما كانت لامه حرف علة، نحو: دعا – نما – سعى – رمى

T.C.
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ
İLAHİYAT FAKÜLTESİ
Cilt: 11, Sayı:2, 2002
ss. 97-116
XV. YÜZYIL BURSA ALİMLERİ VE ARAP DİLİNE KATKILARI
Mehmet YALAR*
ÖZET
Bu çalışmada XV. Yüzyıl Bursa Alimlerinin kısa biyografileri ile Arap diline
dair eserleri ele alınarak Arap diline olan katkıları belirlenmeye çalışılmıştır.
Bu çerçevede on üç alim ve Arap diliyle ilgili olarak yazdıkları kırk dokuz eser
tespit edilmiş olup eserlerin, büyük ölçüde günümüze kadar geldiği görülmüştür.
SUMMARY
The Scholars from the XV th Century Bursa
and Their Works Concerning the Arabic Language
This article presents the brief biographies of the Scholars from the XV th
Century Bursa, and their works concerning the Arabic language. These works
sheds onto their contributions to the field. To this end, thirteen scholars and
forty-nine works by them have been found and most of them have reached to us
today.
A-OSMANLI MEDRESE GELENEĞİNDE ARAP DİLİNİN ÖNEMİ

Başlık: İLAVELER BÖLÜMÜ

Konu: Muhtelif Nev’de Hadisler
Ravi: Seleme İbnu Nuaym
Hadisin Arapçası:

وعن سلمة بن نعيم بن مسعود ا‘شجعي عن أبيه رَضِيَ اللّهُ عَنه قَالَ: ]سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ # يَقُولُ لَهُمَا حِينَ قَرَأ كِتَابَ مُسَيْلِمَةَ إلَيْهِ: مَا تَقُوَنِ أنْتُمَا؟ قَالَ: نَقُولُ كَمَا قَالَ، فَقَالَ رَسُولُ اللّهِ #: لَوْ َ أنَّ الرُّسُلَ َ تُقْتَلُ لَضَرَبْتُ أعْنَاقَكُمَا[. أخرجه أبو داود .

Hadisin Anlamı:

Seleme İbnu Nuaym İbnu Mes’ud el-Eşcai, babası Radıyallahu Anh’ndan anlatıyor: “Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’ın, Müseylime’nin kendisine yazdığı mektubu okuyunca, mektubu getiren iki elçiye şöyle söylediğini işitmiştir: “Bu yazdığı meselede siz ne diyorsunuz?” Elçiler: “Biz de onun söylediğini söyleriz!” dediler. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam: “Eğer elçileri öldürmemek kaide olmasaydı boyunlarınızı muhakkak uçururdum!” buyurdular.

Kaynak: Ebu Davud, Cihad 166, (2761)

Dokuz Ey/iii Üniversitesi
İlah!Jat Fakültesi Dergisi
2012/2
1 Sqyı 36 1 ss. 325-355.
HAKDlNİKUR~DiLPNDEKİ ARAP MESElLERİNİN TESPİTİ
VE İNCELENMESİ (II)•
Abdulkadir BAYMr*
ÖZET
Elmalılı Muhammed Hameli Yazır, muazzam eseri Hak Dilıi K.11r'a11 Dilt'nde temel tefsir
kaynaklanndan, hadis, fıkıh, tasavvuf, kelfun, felsefe, tarih, dil ve edebiyat alanlanyla ilgili
İslfuni literatürden yararlanmıştır. Eserde Kur'an dili Arapça'yla ilgili azımsanamayacak
miktarda malumat vardır. Elmalılı, ayetleri tefsir ederken çok sayıda Arapça beyti şahit
getirmiştir, fakat onun istişhadı ve ömeklemesi, beyitlerle sınırlı değildir. Arap dili ve
edebiyatında çok önemli bir yere sahip meselleri de değerli eserinde h.-ullanmıştır. Mesel,
"belli bir kaynaktan çıkmış olmakla birlikte zamanla yaygınlaşarak halka mal olan anonim
özdeyiş, atasözü" şeklinde tarif edilir.
Bu çalışma, Elmalılı Muhammed Hameli Yazır'ın Hak Di11i K11r'a11 Dih'nde ayetleri tefsir

BABANZÂDE AHMED NAĠM’ĠN
ARAPÇA ÖĞRETĠMĠNE DAĠR BĠR MAKALESĠ,
Zafer KIZIKLI
ÖZET
Babanzâde Ahmed Naim (1872-1934) tarafından kaleme alınan “Lisân-ı
‘Arabîniñ Vucûb-i Tahsîli ve Usûl-i Tedrîsi Hakkında Birkaç Söz” adlı makale,
İslâm kültürü ile Arap dili arasındaki bağı ele alır. Arap dilinin, Türk insanı için
atadan kalan bir miras olduğunu, İslâm kültürünün anlaşılmasının ancak bu
dilin öğrenilmesiyle mümkün olabileceğini vurgular. Ayrıca, burada müellif
Arapça öğretimiyle ilgili önerilerde de bulunur.
Anahtar Sözcükler: Arapça, dil, eğitim, öğretim, İslâm kültürü.
ABSTRACT
An Article Written by Babanzāda Ahmad Na‘īm on Teaching of Arabic
Language
The article “A Few Words About the Necessity of Learning Arabic and Its
Teaching Methods” written by Babanzāda Ahmad Naīm (1872-1934), deals with
the relation between Islamic culture and Arabic language. He claims that Arabic
language is an inheritance that belongs to Turkish people from the former

”عَلَى نَحْوِ“
“…yoluyla, …üzere”



وَصَلُوا الطُّلاَبُ إِلَى الضِّفَّةِ الآسْيَة عَلَى نَحْوِ البَاخِرَةِ

Öğrenciler, vapur yoluyla Asya tarafına ulaştırlar.

e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi -www.e-sarkiyat.com- ISSN: 1308-9633 Sayı: VI, Kasım 2011
159
Ahmet YALAR ile Röportaj
Ahmet Yalar Hoca, Diyarbakır’da uzun yıllar imamlık yapmış hem medrese mezunu
hem üniversite mezunu bir zat. Bölgenin ilmi geleneğine uygun olarak önce medrese tahsilini
tamamlamış, Arapça ve Farsça’yı çok iyi öğrenmiş olan Yalar Hoca, üniversite okumak
suretiyle klasik tahsilin yanında modern eğitim kurumlarında da kendini geliştirme imkanı
bulmuştur. İmamlık görevinin yanında ders vermek suretiyle eğitim faaliyetlerini aksatmamış
olan hocamız emekli olmasına rağmen hala verdiği Arapça ve Farsça dersleriyle faaliyetlerini
devam ettirmektedir. İşte bu söyleşimizde hem hocanın kendisini hem de içinde yetiştiği ilmi
geleneği yakından tanımak için hocaya yönelttiğimiz soruların cevaplarını bulacaksınız.
Bize kendinizi tanıtır mısınız?
Bismillahirrahmanirrahim. Ben Ahmet Yalar Molla Abdusselam’in oğlu. Babam;

Arapça (اللغة العربية) , Afro-Asyatik veya sami dilidir. Malta dili, İbranice, Arami, Habeşistan dili ve Tigrinya dili ile yakın akrabadır ve bir dizi renkli lehçe ile konuşulur.
Arapça, 26 orta doğu ülkesi ile; Yemen, Lübnan, Sudan ve Tunus’u içine alan Kuzey Afrika ülkelerinin resmi dilidir. Aynı zamanda Arap Birliği’nin, Afrika Birliği’nde, Birleşmiş Milletler’de resmi dildir. Ayrıca İslam’ın ibadet ve ilim dilidir. Dünyada birçok insan, Arapça’yı çeşitli nedenlerle öğrenmektedir: İş, seyahat, aile, miras, din, bir Arap ile evlilik ya da arkadaşlık için, ya da sadece bir hobi olarak.
İşte, bu harika ve hatta uluslararası dili öğrenmeye başlamanın yolu:
Bölüm 1: Hangi Arapça’yı öğrenmek istiyorsun?
Birden fazla Arapça türü olduğunu unutma. Bunlar: Modern Standart Arapça, Klasik Arapça (Kuran Arapçası), Âmmice (Halk Arapçası).

Hangi tür Arapça’yı öğrenmek istediğine karar ver:

احرف الجزم

يَجزم الفعلَ المضارع ضربان: أحدهما يجزم فعلاً مضارعاً واحداً، والآخر يجزم فعلين مضارعين
فما يجزم فعلاً واحداً، أربعة أحرف، دونكها في أمثلة
لَم ومن خصائصه أنه يقلب زمن المضارع إلى ماضٍ. نحو لم نسافِرْ أي: لم نسافر في الماضي.
لَمّا ومن خصائصه أنه ينفي حدوث الفعل من الزمن الماضي حتى لحظة التكلم
نحو عزَمْنا على السفر، ولمّا نسافرْ أي: ولم نسافر حتى الآن.
لام الأمر نحو:لِنُسافرْ، فمَن سافر تجدَّد
لا الناهية نحو: لا تسافرْ وحيداً، فالرفيق قبل الطريق
وما يجزم فعلَيْن عشر أدوات، دونكها في أمثلة
إنْ نحو إنْ تدرسْ تنجحْ. وهو حرف. وسائر الأدوات التالية أسماء، وهي-
مَنْ للعاقل نحو مَنْ يدرسْ ينجحْ
ما : لغير العاقل نحو ما تفعلْ مِن خير، تنلْ جزاءَه
مهما: لغير العاقل نحو: مهما تَكتُمْ خلائقَكَ تُعْلَمْ]
متى للزمان، نحو متى تزرْنا نُكرمْك وقد تلحقها ما الزائدة متى ما تزرْنا نكرمْك .
أيّان للزمان، نحو أيّان يَصُنْكَ القانون تُصَنْ . وقد تلحقها ما الزائدة: أيان ما يصنْك القانون تُصَنْ.

Sükut Surları أمام الأسوار
İki ihtimal durur, hür şairin önünde احتمالان أمام الشاعر الحر
Sükuttan surlarla karşılaştığı zaman, إذا واجه أسوار السكوت
İki ihtimal; احتمالان
Ya ölecek فأما أن يموت
ya da ölecek... أو يموت

1
KELÂM-MANTIK İLİŞKİSİ
Doç. Dr. Ömer AYDIN*
ÖZET
Bu makalede Kelâm ve Mantık kelimeleri arasında bir anlam benzerliğinin bulunmasına
rağmen söz konusu iki bilimin birbirinden tamamen farklı olduğu üzerinde durulmaktadır. Bu
bağlamda mantık ilminin İslam dünyasına girmesi söz konusu edilerek bu duruma gelişinde
filozof ve kelamcılarm katkıları ele alınmaktadır. Mantık ilminin İslam Kelamına geçişinde başta
Gazzalî olmak üzere kelamcılarm rolü tartışılmaktadır. Ayrıca Kelamcılar tarafından kullanılması
ve İslam dünyasında kabulünden sonra mantık ilmine getirilen eleştiriler üzerinde durulmuştur.
Özellikle İbn Teymiyye ve es-Suyûtî'nin mantık ilmine getirdiği eleştiriler söz konusu edilmiştir.
Bu arada İbn Rüşd'ün görüşlerine de yer verilerek mantık ilmi lehinde ve aleyhindeki düşünceler
incelenerek bir sonuca varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kelâm, Mantık, Gazzâlî, îbn Teymiyye, Suyutî
SUMMARY
THE RELATION BETWEEN ISLAMIC»THEOLOGY (KALAM) AND LOGIC

Nahiv ilminde bazı terimler vardır. Bunları iyi bir şekilde bilmek çok önemlidir.
Kelime, irab, âmil, mamul, murab, mebni bu terimlerden bazısıdır.
Kelime: Üç kısma ayrılır; isim, fiil, harf.

Bazı kelimeler, diğer kelimelerin son harekesini (veya harfini) değiştir.


İrab: Kelime sonlarının harekelerinin (veya harflerinin) değişmesine verilen isimdir.

Amil: Kelime sonlarının harekesini değiştiren diğer bazı kelimelerdir. (Fiil ve harfi cerler amildir. Zira fiiller failleri ref eder, fiil amil, fail mamuldür. Harfi cer de başına geldiği ismin son harekesini kesra yapar)
Mamul: Son harfi değişen kelimelerdir. (Fail ve meful gibi isimler).
Murab: Son harfi değişebilen kelimelerdir.
Mebni: Son harfi hiç değişmeyen kelimelerdir.

İrab ya hareke (zamme, fetha ve kesra) ya da harf ile (elif, vav ve ye) ile olur.

ARAP BELÂöATININ KUR’ÂN-I KERÎM’øN ANLAùILMASINA
KATKISI
Cüneyt ERENx
The Role of Balagha about the understanding of Quran
Bela÷at science is in the most important place among sciences which are
valuable to perceive the peculiarities of Arabic language and to overlook
the secrets of it. The literary details in the verse of Koran which can be
understood not at the first time but after a careful research by means of
Bela÷at. Allah’s intention is discovered more lively, more impressive and in
detail (fully).This study takes up the role of Bela÷at about the understanding
of Koran with samples.
Özet:
Belâ÷at ilmi, Arap dilinin hususiyetlerini idrak etmek, ince sırlarına vakıf
olmak bakımından de÷er arz eden ilimlerin baúında gelir. Onunla Kur'ân üslûbunda ilk bakıúta görülmeyen, ancak dikkatli araútırma sonucunda anlaúılan
lügavî i‘câz belirir. Murad-ı ølâhi, daha canlı, daha çarpıcı olarak etraflıca

Arapça dil bilgisi hakkında genel bilgi:

Arapça öğrenmesi en zor dillerden biri kabul edilir. Bunda hem dilin telaffuz zorluğu hem de dilbilgi yapısının karmaşıklığı bir etkendir.

Diğer Sami dilleri gibi, Arapça’da da sözcüklerin çoğunluğu üç sessizden, daha az sayıda dört, ondan daha az sayıda beş sessiz harften oluşan bir kökten türetilirler. Bir kökten on değişik vezin üretilebilir. Bu vezinler üç sessiz harfe ünlülerle Hareke sistemiyle ses ekleyerek ya da bir takım ön ekler ile elde edilir. Her vezinde aynı kökle alakalı ancak ayrı ayrı başka anlamlar ifade eden bir konsept vardır ve her vezinden kendi içinde bir fiil, bir ya da birkaç fiilden türetilmiş isim, ve fiili yapan bir özne ile fiile maruz kalan bir nesne türetilebilir.

Türkbilig, 2003/6: 117-126
B İR T A R İH Î T Ü R K Ü : “C E Z A Y İR ”
F. G ülay M İR Z A O Ğ L U
Özet: Tarihi türkülerden biri olan ‘Cezayir Türküsü,' bugün Anadolu'nun pek çok
yöresinde düğün töreni bağlamında, sözlü-sözsüz ezgi-IUrkü olarak ve çoğu zaman da
dans eşliğinde icra edilmektedir. Bu makalede, Cezayir türküsünün tarihi gerçeklik ile
ilişkisi ve ortaya çıktığı bağlam bakımından olduğu kadar bugünkü icra bağlamı
açısından da araştırılıp incelenmeye çalışılacaktır.
Anahtar kelimeler: Cezayir türküsü, Cezayir, tarihi türkü, türkü, dans.
Abstract: The song tilled “Cezayir", a historical song is sung in most parts o f Anatolia.
İt is performed wilh verbal or non-verbal withirı the contexl ofwedding seremonies. lıı
this article, the relationship between the content o f Cezayir song and historical reality
will be discussed and it will also be examined froın the point o f view o f its creating
context and its performing context.