Arapça Tercüme Teknikleri

A-FİİL
* Arapça’da fiiller mazi, muzari ve emir olmak üzere üç kısma ayrılırlar. Her biri de faillerine bağlı olarak 14 kip üzerine çekilirler.
a) Mazi fiil: Malum ve meçhul diye ikiye ayrılır. Mazi fiil Türkçe’deki geçmiş zamanın karşılığıdır. Bilindiği gibi Türkçe’de, 1- Di’li geçmiş zaman ve 2- Miş’li geçmiş zaman bulunur.
* Arapça’da mazi fiil, Türkçe’deki di’li geçmiş zamanın karşılığıdır.
* Miş’li geçmiş zamanın ise Arapça’da tam karşılığı olmamakla birlikte mazi fiilin başına قد, كان, قد كان getirilerek Miş’li geçmiş zaman manası verilebilir.
* Mazi fiiller Arapça’da bazen dua kipi olarak ta gelebilir:
رحم الله امرءًا “Allah o kişiye rahmet etsin”. قاتلهم الله “Allah onların canını alsın” gibi…
* Mazi fiilin olumsuz şekli, fiilin başına gelen ما olumsuzluk edatı ile gerçekleştirilir.
ما جاء “gelmedi” ما أكل “yemedi” ما ذهب “gitmedi” ما كتب “yazmadı” gibi…
* Dua kipi olarak gelmiş mazi fiillerde ise لا olumsuzluk (nefiy) edatı ile yapılır.
لا رحمه الله “Allah rahmet etmesin” لا قاتلهم الله “Allah onların canını almasın” gibi…
b) Muzari fiil: Muzari fiil, Türkçe’deki geniş zaman, şimdiki zaman, bazen de gelecek zamanın karşılığıdır. Sözün gelişinde siyak- sibak ilişkisi ile cümledeki bazı kelimelerden yararlanılarak ait oldukları zaman anlaşılabilir.
أخرج من البيت عادة في الصباح الباكر “Genelde sabah erken evden çıkarım.” Bu cümlede عادة kelimesi muzari fiilin manasını geniş zamana çevirmiştir.
نغسل وجوهنا في الصباح - “Sabah yüzümüzü yıkarız.” Bu cümleden alışılagelmiş günlük işlerimizin yapıldığı anlaşılmaktadır.
- تشترق الشمس في كل يوم “ Güneş her gün doğar.” Bu cümlede yukarıdaki cümle çeşidinden alışılagelmiş olayları ifade etmektedir.
- يرن الهاتف الأن “Şimdi telefon çalıyor.” Bu cümlede الأن kelimesi hal manasına gelmektedir. Olayın şu anda gerçekleştiğini ifade etmektedir.
- إلى أين تذهب؟ أذهب إلى المسجد “Nereye gidiyorsun?” “Mescide gidiyorum.”
- يعقد الزعيم المؤتمر الصحفي في البرلمان “Lider parlamentoda basın toplantısı düzenliyor.”
- أشترك في الاجتماع صباح غد “ Yarın sabah toplantıya katılacağım.” Bu cümlede صباح غد kelimesi geleceğe matuf olduğundan muzari fiilin manası gelecek zaman olarak tercüme edilir.
- يسلم المدير يوم السبت القادم الجوائز للمتوفقين في الدراسة “Müdür derste başarılı olanlara ödüllerini önümüzdeki Cumartesi günü verecek.”
* Muzari fiiller mutlak gelecek zaman manası taşıdığı gibi önüne gelen س veya سوف ile de gelecek zaman ifade eder.
Örnek: ستهدف هذه الحملة مكافحة المخدَّرات “Bu kampanya uyuşturucu maddelerle mücadeleyi hedefleyecektir.”
- سأنتظرك في الموعد “Seni randevulaştığımız vakitte bekleyeceğim.”
- سوف ترسب إن لم تدرس بجد “Ciddi çalışmayacak olursan başarısız olacaksın.”
* Muzari fiillerin başına كان gelirse geniş zaman veya şimdiki zamanın hikayesi durumunda döner. Zaman farklılığı yine sözün gelişinden veya cümle içindeki bazı edat ile siyak-sibak’tan anlaşılır.
- كان الأستاذ يحضر لمدرسة في وقته قبل الحادث “Kazadan önce öğretmen okula vaktinde gelirdi.”
- كنت أجَيِّدُ اللغة الإنجليزية بطلاقة “ Eskiden İngilizce’yi çok iyi bilirdim.”
- كنت أستمع إلى الرديو عندما رن الجرس “ Zil çaldığında radyo dinliyordum.”
* Yapmayı planlayıp ta herhangi bir sebeple yapamadığımız bir işi ifade için muzari fiilin başına ( س ve كان ) getirilerek gelecek zamanın hikayesine çeviririz.
- كنت سأزورك في المكتب غير أنك لم تتصل بي هاتفيا “ Seni büroda ziyaret edecektim fakat beni aramadın.”
- كنتَ سَيَتَكَّنُ من إجادة اللغة العربية لو استرمرت معي “ Benimle konuşmaya devam etseydin Arapça’yı güzel öğrenecektin.”
- كان المدير سيكون في مكتبه لو لم يجدث الحادث “ Kaza meydana gelmeseydi müdür ofisinde olacaktı.”