LEYSE’YE BENZEYEN HARFLER (الأحرف المشبهة بليس)
Bilindiği gibi (ليس) nakıs fiillerdendir. Nakıs fiillerse ismini ref, haberini nasbeder. Bu harfler de (ليس) gibi isim cümlesinin önüne gelerek hem manasını olumsuz yapar, hem de ismini ref, haberini nasbeder.
(ليس) ye benzeyen harfler:
ما، لا، إنْ، لات
1- (ما):
Öğrenci çalışkan değildir. ما الطالبُ مجتهدا
İspiyonculuk iyi huy değildir. ما لاوِشايةُ نِعمَ الخلقِ

2- (لا):
Hiçbir hasetçi övülmüş değildir. لا حَسُودٌ محمودا
Hiçbir cadde kalabalık değildir. لا شارِعٌ مُزدحما

3- (إنْ):
Amcamın oğlu öğrenci değildir. إنْ ابنُ عمّي طالبا
Şefik hilekâr değildir. إنْ شفيقٌ مُحتالا

4- (لات):
Dinlenme vakti değildir. لاتَ وقتَ راحةٍ
Artık kaçıp kurtulmak zamanı değildir. لاتَ حينَ مناصٍ

(ما) nın (ليس) Gibi Amel Etmesi ve Özellikleri:
1- (ما) dan sonra (إلاّ) gelmemeli.
2- (ما) nın haberinin başında da (ليس) nin haberinin başında olduğu gibi ba (ب) harf-i cerri (zaid olarak) gelebilir.
3- Bazen (ما) nın yukarıdaki şartları taşımasına rağmen (ليس) gibi amel etmediği görülür. Bu durumda kendisinden sonraki cümle mübteda ve haberden oluşur.

(لا) nın (ليس) Gibi Amel Etmesi ve Özellikleri:
1- (ليس) ye benzeyen (لا) pratikte pek kullanılmaz.
2- (لا) nın ismi de haberi de nekra olmalıdır.
3- Haberi isminin önüne geçmemelidir.
4- (لا) nın olumsuzluğu (إلاّ) ile bozulmamalıdır.

Nefy, nehy ve istifhamdan sonra gelen nekre isimler, umumilik bildirir. Aynı manayı olumsuzluk bildiren (لا) nın ismi de bildirir. Bu sebeple pratikte umumi olumsuzluk bildiren (لا) ile yapılan cümle kullanılır.

(إنْ) nın (ليس) Gibi Amel Etmesi ve Özellikleri:
1- (ليس) ye benzeyen (إنْ) pratikte az kulanılır.
2- Haberi, isminin önüne geçmemelidir.
3- Olumsuzluğu (إلاّ) ile bozulmamalıdır. Ancak (إلاّ) ile beraber kullanılışı yaygındır. O zaman (ليس) gibi amel etmez.

(لات) nın (ليس) Gibi Amel Etmesi ve Özellikleri:
1- İsmi ve haberi (... الحين، الوقت، الساعة) gibi zaman isimlerinden olmamalıdır.
2- İsim ve haberi beraber aynı ibarede bulunmaz; umumiyetle ismi hazfedilir. Haberi bulunur.