Abdulbaki Turan
Melayê Cizîrî Divanı ve Şerhi
185
Şırnak Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi
Dergisi
Melayê Cizîrî Divanı ve Şerhi
Abdulbaki Turan
Nûbihar Yayınları, İstanbul, 2010 / 800 sayfa
Tanıtan: M. Nesim DORU16*
Molla Ahmed el-Cezeri, 17. yüzyılda (1570–1640) Botan Emirliği
döneminde Cizre’de yaşamış ünlü bir Kürt şairi ve mutasavvıfı-
dır. Halk arasında Melayê Cizîrî (Cizreli Molla) olarak bilinen şairin
bir “divan”ı vardır. Divanında sonu Arap alfabesinin sıralamasına göre
biten gazeller, kasideler, na’tlar, rubailer ve terkipler bulunur. Cezerî,
şiirlerinde mahlas olarak Türkçede kullanılan ‘Molla’ kelimesinden
Kürtçeye dönüşmüş ‘Mela’, okların hedefi olması veya sevgilinin yü-
zündeki benlere (tasavvufta vahdete) meftun olması anlamına gelen
‘Nişani’ ile ‘Ahmed’ mahlaslarını kullanmıştır. Cezerî’nin divanı Kürt
Edebiyatının şaheseri olarak kabul edilir. Divanda tarih, felsefe, tasavvuf,
belagat, astronomi, ilahi aşk, varlık meselesi gibi konular işlenmiş-