İSİMLERDE ERKEKLİK-DİŞİLİK
(Müzekker-Müennes)

Arapçada, bir cinsteki varlığın erkeğine ve dişisine ayrı isimler verildiği olur:
Anaام Babaاب
Dişi deveناقة Erkek deveجمل
Tavukدجاجة Horozديك
Fakat, yaygın olarak, bir cinsteki hem erkek, hem de dişi varlıklara aynı isim verilir, yalnız, dişiliği göstermek için, isimde bir dişilik alameti bulunur.
Kız öğrenci kitabı okuyorتقرأ الطالبة الكتاب Cümlesindekiالطالبة kelimesinin sonundakiة dişilik alametlerinden biridir. Kelimenin aslıالطالب dır, yuvarlakة dişiliği göstermek için eklenmiştir.

Dişilik alametleri üçtür:

1-Yuvarlak te (ة): Dişi (müennes) sayılan varlıklarla bunların sıfatlarının sonunda bulunur.
Müennes için Müzekker için
Yazıcı كاتب كاتبة
Öğretmen معلم معلمة
2-Uzun dişilik elifi: Bu alamet, en çok, renk ve sakatlığı gösterenافعل veznindeki kelimelerin müennesinde bulunur.
فعلاء (Müennes için) افعل (Müzekker için)
Mavi ازرق زرقاء
Kırmızı احمر حمراء
Yeşil اخضر خضراء
Beyaz ابيض بيضاء
Siyah اسود سوداء
Dilsiz اخرس خرساء
Topal اعرج عرجاء
3-Kısa dişilik elifi: Bu alamet, en çok, افعل veznindeki sıfatı müşebbehe’ler فعلى vezninde müennes yapılınca, müennes kelimenin sonunda bulunur.
فعلى (Müennes için) افعل(Müzekker için)
Daha büyük اكبر كبرى
Daha küçük اصغر صغرى
Daha güzel احسن حسنى

NOT: Bazı müennes kelimelerde de te’nis alameti bulunmaz. Bu çeşit müennes, ancak işitilerek bilindiği için semai müennes/işitilerek öğrenilen müennes adını alır.
Yerارض balta فأس güneş الشمس ateş نار nefis نفس
rüzgar ريح kulak اذن göz عين kaş حاجب cehennem جهنم
ayak رجل el يد


İSİMLERDE ERKEKLİK-DİŞİLİK (Müzekker-Müennes)

Arapçada bir cinsteki varlığın erkeğine ve dişisine ayrı isimler verildiği olur:
Anaام Babaاب
Dişi deveناقة Erkek deveجمل
Tavukدجاجة Horozديك
Fakat yaygın olarak bir cinsteki hem erkek hem de dişi varlıklara aynı isim verilir yalnız dişiliği göstermek için isimde bir dişilik alameti bulunur.
Kız öğrenci kitabı okuyorتقرأ الطالبة الكتاب Cümlesindekiالطالبة kelimesinin sonundakiة dişilik alametlerinden biridir. Kelimenin aslıالطالب dır yuvarlakة dişiliği göstermek için eklenmiştir.

Dişilik alametleri üçtür:

1-Yuvarlak te: Dişi (müennes) sayılan varlıklarla bunların sıfatlarının sonunda bulunur.
Müennes için Müzekker için
Yazıcı كاتب كاتبة
Öğretmen معلم معلمة
2-Uzun dişilik elifi: Bu alamet en çok renk ve sakatlığı gösterenافعل veznindeki kelimelerin müennesinde bulunur.
فعلاء (Müennes için) افعل (Müzekker için)
Mavi ازرق زرقاء
Kırmızı احمر حمراء
Yeşil اخضر خضراء
Beyaz ابيض بيضاء
Siyah اسود سوداء
Dilsiz اخرس خرساء
Topal اعرج عرجاء
3-Kısa dişilik elifi: Bu alamet en çok افعل veznindeki sıfatı müşebbehe’ler فعلى vezninde müennes yapılınca müennes kelimenin sonunda bulunur.
فعلى (Müennes için) افعل(Müzekker için)
Daha büyük اكبر كبرى
Daha küçük اصغر صغرى
Daha güzel احسن حسنى

NOT: Bazı müennes kelimelerde de te’nis alameti bulunmaz. Bu çeşit müennes ancak işitilerek bilindiği için semai müennes adını alır.
Yerارض balta فأس güneş الشمس ateş نار nefis نفس
rüzgar ريح kulak اذن göz عين kaş حاجب cehennem جهنم
ayak رجل el يد


Arapça İsimlerde Müenneslik
Arapça İsimlerde Dişillik

Arapça´da isimler cinsiyet bakımından eril ve dişil olarak ikiye ayrılır.
Erkek varlığı gösteren isme eril/müzekker, dişi varlığı gösteren isme dişil/müennes denir.

Dişiller/Müennesler 2 kısma ayrılır:

1.Lafz-i Müennes: Lafz-i müennes 3 gruba ayrılır:

a) Sonunda ـة ( yuvarlak te / التاء تانيث / التاء مربوطة ) olan isimlerdir.
كِتَابٌ – كِتَابَةٌ
مُعَلِّمٌ – مُعَلِّمَةٌ
مَرِيضٌ - مَرِيضَةٌ

b) Sonunda اء yani elif-i memdude (uzun elif) olan isimlerdir. Bu alamet daha ziyade renk ve sakatlığı ifade eden أَفْعَلُ veznindeki kelimelerin müenneslerinde kullanılır.
أَبْيَضٌ - بَيْضَاءُ
أَحْمَرُ - حَمْرَاءُ
أَسْوَدٌ – سَوْدَاءُ

c) Sonu ى yani elif-i maksura (kısa elif) ile biten isimlerdir. Elif-i maksura daha ziyade أَفْعَلُ veznindeki derecelendirilmiş sıfatların müenneslerinde kullanılır.
أَكْبَرٌ – كُبْرَى
أَصْفَرٌ - صَفْرَى

Not: فَعْلاءُ veznindeki sıfatların müennesleri de فُعْلَى vezninde kullanılır.
عَطْشَانٌ – عَطْشَى

2. Sema-i Müennes: Üzerinde müenneslik alameti olmayıp, müennes sayılan isimlerdir. Bu müennesler sözlüğe bakılarak ve/veya işitilerek öğrenilir.

اَلْحَاجَبُ
اَلْفَأْسُ
اَلأُذْنُ