Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi Öğretiminde İletişimsel Yaklaşıma Dayalı Etkinliklerin Kullanımı

21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
153
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015
Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi Öğretiminde
İletişimsel Yaklaşıma Dayalı Etkinliklerin Kullanımı
Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi
Öğretiminde İletişimsel Yaklaşıma Dayalı
Etkinliklerin Kullanımı
Dr. Murat ÖZCAN **
Özet :
Yabancı dil öğretim yöntemlerinin çoğu öğrencilerin öğrendikleri amaç dilde
etkin bir biçimde iletişim kurmayı hedef edinmektedir. Geçtiğimiz yüzyılın ikinci
yarısına damga vuran iletişimsel yaklaşım bu hedefi yeterince yerine getirmektedir.
Yabancı dil olarak Arapçanın öğretilmesinde de iletişimsel yaklaşım kullanılmaya
başlanmıştır. Böylece Arapça öğretiminde klasik yöntemlerin yerine, öğrenen
odaklı öğretim yöntemlerinden biri olan iletişimsel yaklaşımın kullanılması
öğrencilerin verimliliğini artırmaktadır. Arapça konuşma becerileri öğretiminde
iletişimsel yaklaşım uygulanırken, ders sırasında her türlü görsel araçlar, işitsel
araçlar, görsel-işitsel araçlar ve tüm öğretme tekniklerinden faydalanılabilir. Bu
çalışmada Arapça öğretmenlerin konuşma becerisi öğretiminde modern öğretim
tekniklerini kullanmaları için iletişimsel yaklaşıma göre hazırlanmış sınıf içi etkinliklerin
uygulanma biçimleri tanıtılacak ve verimliliği tartışılacaktır.
Anahtar kelimeler; Arapça, İletişimsel yaklaşım, konuşma becerisi.
Abstract
Foreign language teaching methods aim of most students in the language they
learned It is aiming to establish communication in an effective manner. The second
of the past century communicative approach half that mark is enough to fulfill
Using Activities Based on Communicative Approach
In Teaching of Arabic Speaking Skill as a Foreign Language
* Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi ve Eğitim
Programları ve Öğretim Derneği Balıkesir-Ayvalık, 13-15 Mayıs 2010’da sunulmuş bildirinin gözden geçirilmiş ve
düzenlenmiş halidir.
** Gazi Üniversitesi , mozcan@gazi.edu.tr
Makalenin Dergiye Ulaşma Tarihi: 13.12.2014 Dr. Murat ÖZCAN
Yayın Kabul Tarihi: 27.11.2014
*
Dr. Murat ÖZCAN
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
154
this goal. Using the communicative approach to the teaching of Arabic as a foreign
language It has begun. So instead of the traditional methods of teaching Arabic,
learning one of the focused use of communicative teaching approach students improve
their productivity. Arabic speaking skills in teaching communicative approach
when applying, during the course of all kinds of visual aids, auditory tools,
audio-visual aids and can benefit from all teaching techniques. This Arabic speaking
teachers in modern teaching faculty work communicative approach based
on classroom activities prepared for the use of technical forms of implementation
efficiency will be introduced and discussed.
Key words; Arabic, communicative approach, speaking skill.
Giriş
Yabancı dil öğretim metotlarının çoğu, öğrencilerin amaç dilde iletişim kurmayı
öğrenmelerini hedeflemektedir. 1970’lerde eğitimciler amaç yolda doğru ilerleyip
ilerlemedikleri hususunda kendilerini sorguladılar. Bazıları, öğrencilerin sınıf
ortamında rahatça yabancı dilde konuşabildiklerini fakat okulun dışında herhangi
bir gerçek hayat ortamında öğrendikleri yabancı dilde iletişim kuramadıklarını
gözlemlediler. Başka bir grup eğitimci de yabancı dilde iletişim kurmak için sadece
dil yapılarını öğrenmenin yeterli olmadığını saptadılar (Freeman, 2006:121). Öğ-
renciler dil yapılarını kullanmayı bilebilirler fakat dili kullanamayabilirler. Kısacası;
yabancı dilde iletişim kurabilmek için dil kalıpları ve yapılarından daha fazlasına
gereksinim vardır. Bu da iletişimsel yetidir, yabancı dilde nerede ne zaman ne
diyeceğini bilebilmektir. Bu şekildeki gözlemler, 1970’lerin sonlarında ve 1980’li
yılların başlarında eğitim alanında dilsel yapı odaklı yabancı dil eğitim metodundan,
iletişimsel metoda yönelik bir değişime katkıda bulundu (Freeman, 2006:121).
Arapçanın iletişimsel metotla tanışması ise 1990’lı yıllara dayanmaktadır. Türkiye’de
Arapça öğretiminde uygulanması da daha yeni mümkün olabilmiştir.
Türkiye’de Arapça Öğretimi
Türkiye’de yabancı dil öğretiminin geçmişine baktığımızda, eğitim kurumlarında
Batıda uygulanan yöntemlerin uygulandığını ve uygulanmaya devam
edildiğini görmekteyiz. Son yıllara değin, yabancı dil öğretiminde üç yöntemin
uygulandığını söylemek olanaklıdır: Dilbilgisi-Çeviri Yöntemi, Dolaysız Yöntem,
İşitsel-Dilsel Yöntem. Cumhuriyete değin Dilbilgisi-Çeviri Yöntemi ve Dolaylı
yöntemler uygulanmış, Cumhuriyetten sonra yine aynı yöntemler çerçevesinde yabancı
dil öğretimi yapılmıştır. 1950’li yıllarda İşitsel-Dilsel Yöntem yabancı dil öğ-
retiminde uygulanmaya başlamıştır. 1970’li yıllarda İletişimci Yaklaşımın eğitim
programı olarak kabul İşlevsel-Kavramsal eğitim programı gündeme getirilmiş ve
İletişimci uygulamalar başlatılmıştır. İletişimci Yaklaşımın yabancı dil öğretiminde
kullanımı günümüze değin süregelmiştir (Demircan, 1988:249).
21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
155
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015
Yabancı dil olarak Arapça öğretiminde son elli yıl içerisinde çok önemli geliş-
meler oldu. Arap dünyasının elde ettiği ekonomik ve stratejik öneme paralel olarak
Arapça da büyük önem kazandı. Arap ülkelerinde de modern Arapça öğretim
merkezleri açıldı. Günümüzde; İmam-Hatip Liselerinde, İlahiyat Fakültelerinde,
Arap Dili ve Edebiyatı bölümlerinde, Gazi Üniversitesi Arapça Öğretmenliği bölü-
münde, Türk Dili ve Edebiyatı ile tarih bölümlerinde, Polis Akademisinde ve Kara
Harp Okulunda ikinci yabancı dil olarak Arapça öğretilmektedir. 1992 yılında Bakanlar
Kurulu kararıyla da özel öğretim kurumlarında da Arapça öğretilmesine
olanak sağlanmıştır. Böylece Türkiye’nin her yerinde Arapça eğitim verilen kurslar
açılmıştır.
Böylece Arapçaya gösterilen ilgi ve önem gün geçtikçe arttıkça yeni öğretim
yöntemleri uygulanan kitap ve materyal ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Arapça alanında
uzmanlaşmış akademisyenlerce Arapça öğrenmeyi daha cazip hale getiren ve kolaylaştıran
çok sayıda kitaplar hazırlanmıştır ve hazırlanmaya devam etmektedir.
İletişimsel Yaklaşım
İletişim kavramı en geniş anlamıyla bir bilginin, bir haberin,
bir niyetin ya da bir konuşmanın bir işaret sisteminden, yani dil dediğimiz bir
mekanizmadan yararlanarak bir zihinden başka bir zihne yahut da bir merkezden
başka bir merkeze ulaştırılması eylemidir (Korkmaz,1992:86).
Richards ve Rodgers’a göre (2001,153); iletişimsel dil öğretim yaklaşımının
kökeni 1960lı yılların sonlarına doğru İngiliz dil öğretme geleneğindeki değişime
dayanmaktadır.
Çağdaş dilbilimin ünlü kuramcılarından Chomsky üretimsel dönüşümlü dilbilgisi
kuramında dilin doğasını iki kavramla açıklamaya çalışmıştır. Bunlardan
biri Competence , diğeri ise Performance kavramlarıdır.
Burada Competence kavramıyla bir dilin alt yapısının, yani bir dil sisteminin insanın
beyninde veya zihninde nasıl işlediğini, nasıl çalıştığını kavramaya, anlamaya
yarayan bir mekanizmanın olduğu, Performance kavramıyla da o dilin günlük hayatta
uygulanışı, yazılı ve sözlü iletişim ortamlarında kullanılışı anlatılmak istenmektedir.
Son yıllarda bu kavramlarla dilin doğasını açıklamanın yetersiz olduğu
ve bunun yanına bir de Communicative Competence dediğimiz
iletişim yetisi adıyla üçüncü bir boyutu eklemenin uygun olacağı görüşü ağırlık
kazanmaktadır. (Demirel, 1990:42).
İletişimsel yeti, bir dil toplumu ile iletişim kurmak için gerekli bilgiler ve
bunların kullanılması için gerekli becerilere sahip olma anlamına gelmektedir.
Başka bir deyişle dildeki göstergelerin değişik ortamlarda, yerinde ve zamanında
anlamlı olarak kullanılmasını gerektirmektedir. Bu yeti yalnızca dilbilimsel ve
toplumbilimsel iletişim ve etkileşim kurallarını değil, aynı zamanda iletişim
Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi Öğretiminde
İletişimsel Yaklaşıma Dayalı Etkinliklerin Kullanımı
Dr. Murat ÖZCAN
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
156
olayları ile etkileşim işlemlerinin bağlam ve içeriğinin temelini oluşturan kültürel
kuralları ve bilgileri de içermektedir.
İletişimci Yaklaşımda yaratıcılığı geliştiren, iletişime yönelik sınıf içi etkinlikler
ve öğretim teknikleri ön plandadır. Bu yaklaşımda uygulanan teknikler, drama,
rol oynama, benzetim, doğaçlama, sorun çözme, grup çalışması ikili çalışma ve
iletişim oyunları ana başlıkları altında toplanabilir.
İletişim becerisinin eşdeyişiyle işlevsel yabancı dil öğretiminin gerçekleşmesinin
altı ölçütü bulunmaktadır. Budak’ın (1988:68), Jan A. Van Ek (1988: 16)’dan aktardığına
göre iletişimsel yaklaşımın ruhuna uygun söz konusu yeterlikler şöyledir:
1. Dilsel yeterlik (Linguistic Competence)
2. Sosyo-dilsel yeterlik (Sociolinguistic Competence)
3. Anlamlı iletişim modelleri içindeki farklı tümcelerin uyumunu algılama
yeterliği (Discursive Competence)
4. Uygun iletişim stratejisi seçme yeterliği (Strategic Competence)
5. Sosyo-kültürel yeterlik (Socio-cultural Competence)
Arapça Konuşma Becerileri Öğretiminde Kullanılan İletişimsel Etkinlikler
1- Etkinliklerin Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
Buradaki aktivitelerin çoğu direk olarak öğrencinin öğrenmesi üzerine odaklanmıştır.
Arkadaşları tarafından öğrenci; hisleri, hoşlandığı ve hoşlanmadığı
şeyler hakkında sorgulanmaktadır. Ayrıca kendi hislerini yönetmesi, arkadaşları
tarafından sorguya çekilmesi istenmektedir. İnsanın kendisi hakkında yazması zor
gelebilir. Öğrencinin kendisi hakkında yazdıkları sınıfta okununca, kendisiyle alay
edileceğini, gülünç duruma düşebileceğini düşünebilmektedir. Öğrenci merkezli
aktivitelerin asıl gayesi grupla birlikte öğrencinin kendisini rahat ve dost canlısı
hissetmesidir. Klippel aktivite seçiminde öğretmenlere büyük görevler düştüğü-
nü ifade etmektedir. Öğrencilerin birbirlerini çok iyi tanıdıkları sınıflarda bazı
aktiviteler bireysel olarak öğrencilerin gururlarının zedelenmesine neden olabilir.
Herhangi bir utangaçlık ya da gurur incinmesinden kaçınmak için öğretmen,
hiçbir sebep sormaksızın öğrencinin soruları cevaplamak zorunda olmadıklarını
söylemelidirler. Sınıf tartışma veya yorum yapmadan bu reddedişi kabul etmelidir
(Klippel; 1991, 7-8).
2- Etkinliklerin Uygulanışı
İlk önce sınıfınız için uygun olan bir aktiviteyi seçin, daha sonra:
a) Uygulamayı planladığınız etkinlik için eğer gerekiyorsa ya da “hazırlık” bö-
21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
157
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015
lümünde yazıyorsa yeterli sayıda materyali hazırlayın. Fotokopi yoluyla çoğaltılıp
öğrencilere dağıtılması gereken sayfalar “Örnek–a” diye etkinliklerden sonra gelmektedir.
b) “Aşamalar” bölümünü okuyun ve gerekiyorsa aşamaları kâğıda yazın. Aktiviteyi
nasıl sunacağınızı ve öğrencileriniz için ekstra yardıma ihtiyacınız olup
olmadığını düşünün.
c) Aktivite süresince hangi rollerde olacağınıza (direk katılarak mı, yardımcı
olarak mı yoksa gözlemci olarak mı) karar verin.
d) Aktivite bitince öğrencilerinizden geribildirim alın.
e) Aktivite sırasında karşılaştığınız eksiklikleri daha sonra bu aktiviteyi uygularken
kullanmak üzere not edin (Klippel; 1991, 10).
Örnek Etkinlikler
a- Git ve Bul:
Amaçlar: Beceri: yazma, konuşma
Dil: Soru sorma ve bilgi verme
Diğer: Birbirini tanıma, rahatlama, utangaçlığı yenme
Seviye: Orta
Organizasyon: Bireysel, sınıf çalışması
Hazırlık: Örnekteki (Örnek–a) gibi her öğrenci için değişik bir görev kâğıdı,
sınıf listesi (büyük sınıflar için)
Süre: 15–30 dakika
Süreç:
1. Adım: her öğrenci bir görev kâğıdı ve sınıf listesini eline alır(herkesin birbirini
tanıdığı küçük sınıflarda sınıf listesine gerek yoktur).
2. Adım: her öğrenci şimdi görev kâğıdındaki talimatlara göre diğer herkese
sorular sorar. Cevaplarını yazar, soru sorduğu arkadaşlarının isimlerinin
üzerini çizer.
3. Adım: herkese soru sorma işlemi bitince herkes sorularını ve cevaplarını
seslice sınıfta okur.
Değişkeler:
1. Görev kâğıdındaki sorular sınıfın geçmişi, yaşı ve ilgilerine göre değişebilir.

2. İki ya da üç öğrenciye aynı görev verilebilir.
Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi Öğretiminde
İletişimsel Yaklaşıma Dayalı Etkinliklerin Kullanımı
Dr. Murat ÖZCAN
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
158
b- Gelecek:
Amaçlar: Beceriler: Yazma, konuşma
Dil: gelecek zaman, karşılaştırma yapma
Diğer: Çevremizdeki dünyayı düşünme ve burada olanlardan nasıl
etkilendiğimizi düşünme.
Seviye: Orta
Organizasyon: Bireysel, grup
Hazırlık: Her öğrenci için iki adet çizelge (Örnek–b)
Süre: 20–30 dakika
Süreç:
1. Adım: Her öğrenci çizelgelerden ikişer adet alırlar. Öğrencilerden biri bu
çizelgelerden birini her kareye uygun örneklerle iyi şeylerle diğeri de kötü
şeylerle doldururlar.
2. Adım: Öğrenciler doldurma işini bitirince, gelecekle ilgili umutlarını ve
endişelerini gruplarıyla tartışırlar. Her grup tek bir zaman dilimine odaklanıp,
bu dönem hakkında beklentileri ve endişeleri hakkında tartışabilirler.
Görüşler: Değişik karelerin aralarındaki ilişkileri görmek önemlidir. Şu anda
dünyada olup bitenler önümüzdeki yirmi yıl içerisinde çocuklarımızı etkileyebilir.
c- Telefon Etme:
Amaçlar: Beceriler: Yazma, konuşma
Dil: ısrar etme, sözünü kesme, konuşmayı yönlendirme, tereddüt
etme, kesin olmama durumunu açıklama
Seviye: Orta/ileri
Organizasyon: İkişerli grup
Hazırlık: Rol kartları (Örnek–c)
Süre: 15- 20 dakika
Süreç:
1. Adım: Sınıf iki takıma ayrılır. (A-B grubu) daha sonra her grup kendi altında
3–5 gruba ayrılır. Her A grubu üyesi A rol kartını alır. Her B grubu
üyesi de B rol kartını alır. Her öğrenci rol kartının üzerinde yazılı olan
kalıp sözcükleri kullanarak konuşmasını yapmak zorundadır.
21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
159
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015
2. Adım: A grubundan bir kişi ve B grubundan bir kişi grubun önünde telefon
görüşmesi oyununu oynarlar. Bu süreç farklı rol kartlarıyla oynanmaya
devam eder.
Değişkeler:
İleri seviyedeki öğrenciler için hazırlık aşamasında verilen süre daha kısıtlı olabilir.
Bu sayede daha kısa sürede düşünürler ve telefon görüşmesini yaparlar.
D- Arapça Kursu
Amaçlar: Beceriler: Yazma, konuşma
Seviye: Orta
Dil: Düşünme, fikir yürütme
Hazırlık: Renkli kalemler, resim kâğıdı, makas vb.
Süre: 40 dakika
Organizasyon: Grup çalışması
Süreç:
1. Adım: Öğretmen öğrencilerine şimdi yeni bir Arapça kursu açacaklarını
ve bu kursun tanıtımı için reklam, broşür, poster hazırlayacaklarını söyler.
2. Adım: Sınıf 5’erli gruplara ayrılır. Her grup kendi Arapça kursunun tanıtı-
mını yapmak zorundadır.
3. Adım: Her grubun görüşmesi yapılır. Grupların üyeleri kendilerini tanı-
tırlar.
4. Adım: Öğrenciler, reklamlarını, broşürlerini, posterlerini yazarak, çizerek
ve boyayarak 30 dakika içerisinde hazırlarlar.
5. Adım: Dersin kalan bölümünde gruplar halinde tanıtımlar yapılır, en çok
beğenilen tanıtım sınıf duvarlarına asılır.
Değişke:
Tanıtımlar sınıfta hemen o anda yapılabilineceği gibi ödev verilip gruplar halinde
evde de yapılıp sınıfta tanıtımı yapılabilir.
Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi Öğretiminde
İletişimsel Yaklaşıma Dayalı Etkinliklerin Kullanımı
Dr. Murat ÖZCAN
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
160
21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
161
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015
Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi Öğretiminde
İletişimsel Yaklaşıma Dayalı Etkinliklerin Kullanımı
Dr. Murat ÖZCAN
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
162
21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
163
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015
SONUÇ VE ÖNERİLER
Dili kullanarak iletişim kurulması için dilbilgisi kurallarının yanı sıra dinleme,
konuşma, okuma ve yazma becerileri öğretimi için de bazı kuralların olduğu kabul
edilmiştir. Esas olarak, yabancı dil öğrenme olgusundaki asıl hedef, bu yabancı
dilin temel işlevi olan yazılı/sözlü iletişimin sağlanmasıdır.
İletişimsel yaklaşım sınıf ortamını günlük hayattan bir duruma, bir enstantaneye
çevirmektedir. Arapça yazma becerileri öğretiminde iletişimsel yaklaşım
uygulanırken, ders sırasında her türlü görsel araçlar, işitsel araçlar, görsel-işitsel
araçlar ve tüm öğretme tekniklerinden faydalanılmaktadır. Böylece sınıf ortamı
monotonluktan kurtulmakta, öğrenciler daha zevkli ve kolay öğrenir hâle gelmektedirler.
Bir dili öğrenmek demek, o dilin iletişimsel yetisini kazanarak, o dilde iletişim
kurmak demektir. İşte bu çalışmayla birlikte Arapça öğretiminde klâsik yöntemlerin
yerine, öğrenen odaklı öğretim yöntemlerinden biri olan iletişimsel yöntem
kullanılmış ve öğretmenlerin modern öğretim tekniklerini öğrenmeleri için katkı-
larda bulunulmuştur. Öğretmenler, Arapça öğretimi yapacağı sınıfa göre, bu etkinliklerden
seçerek dersini işleyebilirler. Bunun yanı sıra, Arap dili eğitimi alanında
çalışan araştırmacılara, bu çalışmayı göz önünde bulundurarak sınıf ortamında
uygulamalar yaparak değerlendirilmeleri önerilmeli ve desteklenmelidir.
Yukarıda zikredilen iletişimsel etkinlikleri öğretmenler fotokopi yoluyla ço-
ğaltarak sınıflarında öğrencilerine uygulayabilirler. Bu şekilde ders işlenildiği takdirde
öğrencinin derse karşı motivasyonu artacak, arkadaşlarıyla grup çalışması
yaparak konuşma korkusunu yenecektir. Örneklerini verdiğimiz iletişimsel etkinliklerin
sayısı artırılarak, iletişimsel yaklaşıma dayalı ders kitapları yazılabilir ve
böylece Arapça diğer batı dilleri gibi renkli ve eğlenceli bir biçimde öğretilebilir.
KAYNAKLAR
AÇIK, Kerim. (1997). Kara Kuvvetleri Lisan Okulundaki Arapça Öğretimi ve İletişimsel Metoda Göre
Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
AYDIN, Mehmet Zeki (2005). Arapçayı Nasıl Öğretelim (Din Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar). İstanbul:
M.E.B. Yayınları.
BILLOWS, F.L.(1961). The Techniques of Language Teaching. London: Longmans, Green and Co. Ltd.
BRUMFIT, C. (1984). Communicative Methodology in Language Teaching. Cambridge: Cambridge
University Press.
BRUMFIT, C., Johnson, K. The Communicative Approach to Language Teaching. Oxford: Oxford
University Press.
BUDAK, Yusuf (1992). İletişimci Yaklaşımın Yabancı Dil Eğitim Programındaki Yeri. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
CARTER, R., NUNAN, David (2001). Teaching English to Speakers of Other Languages. Cambridge:
Cambridge University Press.
DEMİRCAN, Ömer. (1990). Yabancı Dil öğretim Yöntemleri. (1. Baskı) İstanbul: Can Ofset.
Yabancı Dil Olarak Arapça Konuşma Becerisi Öğretiminde
İletişimsel Yaklaşıma Dayalı Etkinliklerin Kullanımı
Dr. Murat ÖZCAN
Cilt 4 Sayı 10 Bahar 2015 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
164
DEMİREL, Özcan. (2004). Yabancı Dil Öğretimi. (İkinci Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
DEMİREL, Özcan. (2004). ELT Methodology. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
DEMİREL. Özcan. (1990). Yabancı Dil Öğretimi, İlkeler, Yöntemler ve Teknikler. Ankara: Usem Yayınları.
DOĞAN, Candemir. (1989). Yabancı Dil Olarak Arapça Öğretim Metot ve Teknikleri. Ankara: Ensar
Neşriyat.
DOĞRU, Erdinç. (2004). Arapçadaki Deyimlerin Sentaktik, Semantik ve Pragmatik Yönlerden İncelenmesi.
Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
EMELİ, Döndü. (1999). The Communicative Approach and Its Implications to Grammar Teaching and
Learning. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ERTAŞ, Abdullah. (1986). Theoretical and Practical Aspects of Writing in Communicative Foreign
Language Teaching. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
FREEMAN, Larsen, (2003). Tecniques and Principles in Language Teaching. Oxford: Oxford University
Press.
eL-HÛLÎ, Muhammed. (2000). Arapça Öğretim Metotları. (Birinci Baskı) Arapçadan Çeviren: Cihaner
Akçay. Ankara: Bizim Büro Yayınları.
HENGİRMEN, Mehmet. (2003). Yabancı Dil Öğretim Yöntemleri ve Tömer Yöntemi. (Üçüncü
Baskı). Ankara: Engin Yayınevi.
İŞLER, Emrullah., YILDIZ, Musa. (2002). Arapça Çeviri Kılavuzu. (İkinci Baskı) Ankara: Gündüz
Yayıncılık.
JOHNSON, Keith., MORROW, Karol. (2002). Communication in the Classroom. London: Longmans,
Green and Co. Ltd.
KLIPPEL, Frederic. (1991). Keep Talking. Cambridge: Cambridge University Press.
KÜÇÜKAHMET, Leyla. (2002). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağı-
tım.
LITTLEWOOD, William. (1981). Communicative Language Teaching- an Introduction. Cambridge:
Cambridge University Press.
MUTÇALI, Serdar. (1997). Arapça - Türkçe Sözlük. İstanbul: Dağarcık Yayınları.
MUNBY, John. (1994). Communicative Syllabus Design. (Dokuzuncu Baskı). Cambridge: Cambridge
University Press.
NUNAN, David. (1991). Designing Tasks For The Communicative Classroom. Cambridge: Cambridge
University Press.
NUNAN, David. (1992). Research Methods in Language Learning. Cambridge: Cambridge University
Press.
PEÇENEK, Dilek. (1997). İletişimci Yaklaşımda Öğretim Teknikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
RICHARDS, Jack, Rodgers, Theodore. (2002). Approaches and Methods in Language Teaching. (İkinci
Baskı). Cambridge: Cambridge University Press.
SUÇİN, Mehmet. Hakkı, (2007). Öteki Dilde Var Olmak, İstanbul: Multilingual Yayınları.
Yıldırım, A. (1988). Communicative Activities Devised For Kernel Intermediate. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
YILDIZ, Musa., AVŞAR, Erkan. (2005). Arapça Yazma ve Okuma Kılavuzu. İstanbul: Elif Yayınları.

Konular